Φαλαρόποδες - Ορνιθοπανίδα Φαλαρόποδες

Φαλαρόποδες

Φαλαρόποδες (Phalaropus)
Φαλαρόποδες (Phalaropus) (από την ελληνική λέξη Phalaris = φαλαρίδα και pous = πόδι). Γένος αρκτικών πτηνών της οικογένειας των Σκολοπακιδών. Περιλαμβάνει δύο είδη πουλιών μέτριου μεγέθους, τον Κόκκινο Φαλαρόποδα (Phalaropus fulicarius) και τον Ερυθρόλαιμο Φαλαρόποδα (Phalaropus lobatus), γνωστά και με την κοινή ονομασία κολυμπότρυγγες.
Έχουν ίσιο και μακρύ ράμφος, μακριές και μυτερές φτερούγες και στρογγυλή ουρά. Η ονομασία Φαλαρόποδες οφείλεται στην ομοιότητα που παρουσιάζουν τα πόδια τους με αυτά της φαλαρίδας, καθώς χαρακτηρίζονται από την ύπαρξη λοβωτών μεμβρανών γύρω από τα δάχτυλά τους. Το φτέρωμά τους είναι συνήθως λευκό ή γκρίζο τον χειμώνα, ενώ κατά την αναπαραγωγική περίοδο σκουραίνει και αποκτά κοκκινωπές αποχρώσεις.

Γένος: Φαλαρόποδες (Phalaropus) 2 είδη.
Ερυθρόλαιμος Φαλαρόποδας, Κολυμπότρυγγας, Λιμνονεραλλίδα (Phalaropus lobatus)
Μικρόσωμος (18 εκ.) και λεπτοκαμωμένος, εφοδιασμένος με ειδικούς λοβούς στα πόδια του μοιάζει μέσα στο νερό να επιπλέει σαν... φελλός! Το θηλυκό είναι πιο μεγαλόσωμο και πιο λαμπρά χρωματισμένο από το αρσενικό, ενώ έχει επίσης πιο ευχάριστη φωνή. Ακόμη, είναι αυτή που έχει τον πρώτο ρόλο στην υπεράσπιση της περιοχής τους!



Γιατί όλα αυτά; Γιατί το θηλυκό, αφού ζευγαρώσει με ένα ή περισσότερα αρσενικά, θα τα αφήσει εξ ολοκλήρου να κλωσσήσουν και να αναθρέψουν τα μικρά! Μόλις δηλαδή γεννήσει τα πρώτα της αβγά, αφήνει αμέσως το σύντροφό της να τα κλωσσήσει για να μπορέσει εκείνη, απερίσπαστη, να ψάξει αμέσως για άλλον!
Αναπαράγεται σε αρκτικές περιοχές της Ευρασίας και της Βόρειας Αμερικής και ξεχειμωνιάζει κυρίως σε παράκτιες περιοχές των τροπικών. Στην Ελλάδα είναι σπάνιος επισκέπτης κατά τη μεταναστευτική περίοδο. Θα τον δούμε τότε να τσιμπολογάει έντομα με το λεπτό και μακρύ του ράμφος, καθώς κολυμπάει νευρικά στα νερά κάποιου υγρότοπου της πατρίδας μας.

Κατά την αναπαραγωγική περίοδο ο Κολυμπότρυγγας έχει κοκκινοκαφετί χρωματισμό στο μεγαλύτερο μέρος του σώματός του, σκούρα ράχη με πιο ανοιχτόχρωμα σχέδια και λευκό «μπάλωμα» στα πλάγια του κεφαλιού, με μαύρο στέμμα. Εκτός αναπαραγωγικής περιόδου έχει γκρίζο χρωματισμό με λευκό το κάτω μέρος του σώματος και διακριτικό σκούρο σημάδι στο ύψος των ματιών.


Κόκκινος Φαλαρόποδας, Σταχτής Κολυμπότρυγγας (Phalaropus fulicarius)





Οι Φαλαρόποδες φωλιάζουν στα βόρεια δάση ή στις τούνδρες των αρκτικών περιοχών, όπου αναπαράγονται· Συγκεκριμένα το είδος Κόκκινος Φαλαρόποδας (Phalaropus fulicarius) αναπαράγεται στα βόρεια σύνορα του Καναδά, στην Αλάσκα, τη Σιβηρία, καθώς και στη Γροιλανδία και Ισλανδία.
Το είδος Ερυθρόλαιμος Φαλαρόποδας (Phalaropus lobatus) αναπαράγεται στα νησιά Φερόε, το Shetland Islands, στους Νήσους Orkney και στις Εβρίδες καθώς και στην ηπειρωτική χώρα της Νορβηγίας, της Σουηδίας και της Φινλανδίας. Προτιμά κυρίως την ενδοχώρα απ ότι τις ακτές σε αντίθεση με το προηγούμενο είδος.
Το φθινόπωρο μεταναστεύουν προς το νότο και συγκεντρώνονται σε τεράστια κοπάδια στους ωκεανούς, στα ανοιχτά των ηπείρων, ιδιαίτερα της δυτικής Αφρικής.
Σε σύγκριση με τα περισσότερα άλλα είδη, ο ρόλος των φύλων αντιστρέφεται. Το θηλυκό είναι μεγαλύτερο από το αρσενικό, έχει εντονότερα χρώματα και παίζει τον ενεργό ρόλο στις γαμήλιες επιδείξεις και στην προστασία της φωλιάς. Αφού διαλέξει την περιοχή φωλιάσματος, το θηλυκό γεννά 3-4 αβγά και στη συνέχεια εγκαταλείπει το αρσενικό, το οποίο αναλαμβάνει την επώαση, τη διατροφή και προστασία των νεοσσών.

Παλιότερα με το είδος Τρίχρωμος Φαλαρόποδας (Phalaropus tricolor ή Steganopus tricolor) αποτελούσαν μία οικογένεια (Phalaropodidae ή Phalaropidae) που ανήκαν στα Χαραδριόμορφα (Charadriiformes).
Τρίχρωμος Φαλαρόποδας (Phalaropus tricolor ή Steganopus tricolor)



Νεότερες γενετικές αναλύσεις κατατάσουν το είδος Τρίχρωμος Φαλαρόποδας (Steganopus tricolor) στο γένος (Steganopus). Σε αυτό το άρθρο, κατατάσονται στο γένος Φαλαρόποδες (Phalaropus) μόνο τα είδη Κόκκινος Φαλαρόποδας (Phalaropus fulicarius) και Ερυθρόλαιμος Φαλαρόποδας (Phalaropus lobatus).


Στο κανονικό φτέρωμα, τα δύο είδη μοιάζουν σημαντικά. Και στα δύο είδη το φτέρωμα στην κάτω πλευρά του σώματος είναι λευκό ενώ στην κορυφή ανοικτό γκρι. Ωστόσο, η διάκριση μεταξύ των δύο ειδών είναι δυνατή με τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:
Το ράμφος του Κόκκινου Φαλαρόποδα (Phalaropus fulicarius) είναι μικρότερο και πολύ ισχυρότερο από τον Ερυθρόλαιμο Φαλαρόποδα (Phalaropus lobatus).
Η άνω πλευρά στον Κόκκινο Φαλαρόποδα (Phalaropus fulicarius) είναι μονόχρωμο γκρι, ενώ στον Ερυθρόλαιμο Φαλαρόποδα (Phalaropus lobatus) γκρι χρώμα με λευκές ραβδώσεις.
Στο φτέρωμα αναπαραγωγής τα δύο είδη ξεχωρίζουν πιο εύκολα. Ο βασικός χρωματισμός του φτερώματος του Κόκκινου Φαλαρόποδα (Phalaropus fulicarius) είναι κόκκινος. Το χρώμα του θηλυκού είναι πιο έντονο από του αρσενικού. Οι πλευρές του κεφαλιού είναι λευκές. Το θηλυκό φέρει ένα μαύρο-καφέ σαν κάλυμμα κεφαλής, ενώ το αρσενικό ανοιχτού καφέ χρώματος. Το ράμφος είναι κίτρινο με μαύρη άκρη, τα κίτρινο τμήμα στα θηλυκά είναι μεγαλύτερο.
Ο βασικός χρωματισμός του φτερώματος του Ερυθρόλαιμου Φαλαρόποδα (Ph. lobatus) είναι γκρίζος. Στο θηλυκό σκούρο γκρίζο ενώ στο αρσενικό γκριζοκαφέ. Το κάτω μέρος του σώματος και ο λαιμός άσπρα. Αξιοσημείωτη είναι μια κηλίδα στο μπροστινό μέρος του λαιμού που φθάνει μέχρι τα μάγουλα, πορτοκαλί-κόκκινη στο θηλυκό, ενώ στο αρσενικό είναι μικρότερη και πορτοκαλί-καφέ.
Διάφορα:
και τα δύο είδη δεν διατρέχουν κίνδυνο, οι πληθυσμοί τους είναι ικανοποιητικοί. Συγκεκριμένα:
Ο πληθυσμός του Κόκκινου Φαλαρόποδα (Phalaropus fulicarius) υπολογίζεται από 1 έως 1,9 εκατομμύρια πουλιά.
Ο πληθυσμός του Ερυθρόλαιμου Φαλαρόποδα (Phalaropus lobatus) υπολογίζεται σε περίπου 3,5 εκατομμύρια πουλιά.
Ετικέτες: Σκολοπακίδες

Ευχαριστούμε που διαβάσατε την ανάρτηση Φαλαρόποδες

Back To Top