Καλόγερος (Parus Major) 
Ο Καλόγερος είναι στρουθιόμορφο πτηνό της οικογενείας των Παριδών, μία από τις παπαδίτσες που απαντούν και στον ελλαδικό χώρο. Η επιστημονική ονομασία του είδους είναι Parus major και περιλαμβάνει 33 υποείδη.
Ο καλόγερος, παρά την μεγάλη ποικιλομορφία που εμφανίζει στα επί μέρους χαρακτηριστικά των, ανά τον κόσμο, υποειδών, ξεχωρίζει από τις άλλες «παπαδίτσες», λόγω του μεγέθους του και της χαρακτηριστικής μαύρης λωρίδας που ξεκινάει από το σαγόνι και φθάνει μέχρι το κάτω άκρο της κοιλιάς. Αναλόγως του υποείδους διαφέρουν κυρίως οι χρωματισμοί.
Φωτογραφίες Καλόγερος (Parus Major).
Το ράμφος είναι αρκετά ισχυρό και έχει σκούρο γκρίζο χρώμα με πιο ανοικτόχρωμο άκρο. Η ίριδα μπορεί να είναι από καφεκόκκινη έως μαυροκαστανή. Οι ταρσοί και τα πόδια είναι γκριζομπλέ έως γκρίζα στο χρώμα του σχιστόλιθου.
Το πτέρωμα του θηλυκού είναι παρόμοιο με εκείνο του αρσενικού, εκτός από το ότι τα χρώματα είναι συνολικά πιό αχνά και, κυρίως, η λωρίδα στο στήθος είναι λιγότερο έντονα μαύρη και, μερικές φορές, στενότερη και διακεκομμένη. Τα νεαρά πτηνά είναι σαν τα θηλυκά, εκτός από το ότι έχουν θαμπό ελαιοκαφετί λαιμό και τράχηλο, γκρίζο ουροπύγιο και ουρά, με λιγότερο έντονες άσπρες άκρες.
Τα ελληνικά υποείδη, διαφέρουν από τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά στις εξής λεπτομέρειες: το Parus major aphrodite έχει πιο σκούρα, σχεδόν ελαιοκαφετί άνω επιφάνεια, ενώ το κάτω μέρος είναι περισσότερο κίτρινο προς ωχρό κρεμ. Το κρητικό υποείδος Parus major niethammeri είναι παρόμοιο με το προηγούμενο αλλά η άνω επιφάνεια είναι πιο αχνή με λιγότερο πράσινο, ενώ η κάτω επιφάνεια έχει απαλό κίτρινο χρώμα.
Ο καλόγερος είναι ένα εξαιρετικά δημοφιλές πουλί, ιδιαίτερα στη Β. Ευρώπη όπου αφθονεί στα πάρκα και, κλέβει την παράσταση με τα ακροβατικά του, όταν τρέφεται με ξηρούς καρπούς ή σπόρους. Η τάση του να χρησιμοποιεί άφοβα τεχνητά κατασκευασμένες φωλιές, τον έχει κάνει ένα πολύτιμο αντικείμενο μελέτης στην ορνιθολογία, και είναι ένα από τα καλύτερα μελετημένα είδη στον κόσμο. Υπήρξε ιδιαίτερα χρήσιμο πρότυπο για τη μελέτη της εξέλιξης διαφόρων βιολογικών στοιχείων, κυρίως του μεγέθους ωοτοκίας του.
Έχει προσαρμοστεί πολύ καλά στις τροποποιήσεις του περιβάλλοντος, που οφείλονται στον άνθρωπο. Βέβαια, είναι πιο συχνός και έχει μεγαλύτερη επιτυχία αναπαραγωγής σε περιοχές με αδιατάρακτη δασική κάλυψη, αλλά έχει προσαρμοστεί και σε τροποποιημένα ενδιαιτήματα. Άλλωστε, είναι από τα πιο συνηθισμένα πουλιά σε αστικές περιοχές. Για παράδειγμα, ο αναπαραγωγικός πληθυσμός στην πόλη του Σέφιλντ (μια πόλη μισού εκατομμυρίου ανθρώπων) έχει υπολογιστεί σε 17.164 άτομα.
Κατάσταση πληθυσμού
Ο καλόγερος είναι από τα καλύτερα προσαρμοσμένα είδη παγκοσμίως. Οι αριθμοί του είναι σταθεροί ή αυξάνονται ελαφρώς, γι αυτό και η IUCN έχει χαρακτηρίσει το πτηνό ως Ελαχίστης Ανησυχίας (LC). Η τυπική μέση διάρκεια ζωής τους είναι 3 έτη και, η μέγιστη καταγεγραμμένη διάρκεια ήταν 13 έτη, 11 μήνες και 5 ημέρες (Ηνωμένο Βασίλειο, 1990).
Ο Καλόγερος εμφανισιακά μοιάζει με την Ελατοπαπαδίτσα (Parus ater)
με ελάχιστες διαφορές στον χρωματισμό του φτερώματος, αλλά με άλλες σημαντικές διαφορές προς τις συνήθειες, το μέγεθος, την συμπεριφορά, τον βιότοπό του.
Ο Καλόγερος είναι στρουθιόμορφο πτηνό της οικογενείας των Παριδών, μία από τις παπαδίτσες που απαντούν και στον ελλαδικό χώρο. Η επιστημονική ονομασία του είδους είναι Parus major και περιλαμβάνει 33 υποείδη.
Ο καλόγερος, παρά την μεγάλη ποικιλομορφία που εμφανίζει στα επί μέρους χαρακτηριστικά των, ανά τον κόσμο, υποειδών, ξεχωρίζει από τις άλλες «παπαδίτσες», λόγω του μεγέθους του και της χαρακτηριστικής μαύρης λωρίδας που ξεκινάει από το σαγόνι και φθάνει μέχρι το κάτω άκρο της κοιλιάς. Αναλόγως του υποείδους διαφέρουν κυρίως οι χρωματισμοί.
Φωτογραφίες Καλόγερος (Parus Major).
Παρίδες (Paridae)
Γαλαζοπαπαδίτσα
Καλόγερος
Σκουφοπαπαδίτσα
Ελατοπαπαδίτσα
Βουνοπαπαδίτσα
Καστανοπαπαδίτσα
Κλειδωνάς
Αιγιθαλίδες
Αιγίθαλος
Τα ευρωπαϊκά υποείδη του καλόγερου, γενικότερα, διακρίνονται από το στέμμα (κορυφή του κεφαλιού), λαιμό, λάρυγγα και τράχηλο, όλα μαύρου χρώματος με κάποια μπλε απόχρωση και, τα πολύ έκδηλα λευκά μάγουλα και ωτικά καλυπτήρια πτερά. Το βασικό του χαρακτηριστικό είναι το στήθος, με φωτεινό κίτρινο-λεμονί χρώμα και, η πλατιά μαύρη λωρίδα (bib) που το διατρέχει και φθάνει μέχρι κάτω στην κοιλιά. Η λωρίδα αυτή είναι πολύ πλατύτερη στην κορυφή της και λεπταίνει σταδιακά όσο κατεβαίνει. Στην περιοχή του τραχήλου υπάρχει ένα αχνό λευκόχρωμο σημείο που σταδιακά γίνεται λευκοκίτρινο. Το υπόλοιπο του αυχένα και η πλάτη είναι πράσινα με ελαιοπράσινη απόχρωση. Τα καλυπτήρια των πτερύγων είναι επίσης πράσινα, αλλά το κύριο μέρος τους είναι μπλε-γκρι με μία χαρακτηριστική λευκή ταινία (wing bar). Η ουρά είναι μπλε-γκρι με λευκές άκρες.Γαλαζοπαπαδίτσα
Καλόγερος
Σκουφοπαπαδίτσα
Ελατοπαπαδίτσα
Βουνοπαπαδίτσα
Καστανοπαπαδίτσα
Κλειδωνάς
Αιγιθαλίδες
Αιγίθαλος
Το ράμφος είναι αρκετά ισχυρό και έχει σκούρο γκρίζο χρώμα με πιο ανοικτόχρωμο άκρο. Η ίριδα μπορεί να είναι από καφεκόκκινη έως μαυροκαστανή. Οι ταρσοί και τα πόδια είναι γκριζομπλέ έως γκρίζα στο χρώμα του σχιστόλιθου.
Το πτέρωμα του θηλυκού είναι παρόμοιο με εκείνο του αρσενικού, εκτός από το ότι τα χρώματα είναι συνολικά πιό αχνά και, κυρίως, η λωρίδα στο στήθος είναι λιγότερο έντονα μαύρη και, μερικές φορές, στενότερη και διακεκομμένη. Τα νεαρά πτηνά είναι σαν τα θηλυκά, εκτός από το ότι έχουν θαμπό ελαιοκαφετί λαιμό και τράχηλο, γκρίζο ουροπύγιο και ουρά, με λιγότερο έντονες άσπρες άκρες.
Τα ελληνικά υποείδη, διαφέρουν από τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά στις εξής λεπτομέρειες: το Parus major aphrodite έχει πιο σκούρα, σχεδόν ελαιοκαφετί άνω επιφάνεια, ενώ το κάτω μέρος είναι περισσότερο κίτρινο προς ωχρό κρεμ. Το κρητικό υποείδος Parus major niethammeri είναι παρόμοιο με το προηγούμενο αλλά η άνω επιφάνεια είναι πιο αχνή με λιγότερο πράσινο, ενώ η κάτω επιφάνεια έχει απαλό κίτρινο χρώμα.
Ο καλόγερος είναι ένα εξαιρετικά δημοφιλές πουλί, ιδιαίτερα στη Β. Ευρώπη όπου αφθονεί στα πάρκα και, κλέβει την παράσταση με τα ακροβατικά του, όταν τρέφεται με ξηρούς καρπούς ή σπόρους. Η τάση του να χρησιμοποιεί άφοβα τεχνητά κατασκευασμένες φωλιές, τον έχει κάνει ένα πολύτιμο αντικείμενο μελέτης στην ορνιθολογία, και είναι ένα από τα καλύτερα μελετημένα είδη στον κόσμο. Υπήρξε ιδιαίτερα χρήσιμο πρότυπο για τη μελέτη της εξέλιξης διαφόρων βιολογικών στοιχείων, κυρίως του μεγέθους ωοτοκίας του.
Έχει προσαρμοστεί πολύ καλά στις τροποποιήσεις του περιβάλλοντος, που οφείλονται στον άνθρωπο. Βέβαια, είναι πιο συχνός και έχει μεγαλύτερη επιτυχία αναπαραγωγής σε περιοχές με αδιατάρακτη δασική κάλυψη, αλλά έχει προσαρμοστεί και σε τροποποιημένα ενδιαιτήματα. Άλλωστε, είναι από τα πιο συνηθισμένα πουλιά σε αστικές περιοχές. Για παράδειγμα, ο αναπαραγωγικός πληθυσμός στην πόλη του Σέφιλντ (μια πόλη μισού εκατομμυρίου ανθρώπων) έχει υπολογιστεί σε 17.164 άτομα.
Κατάσταση πληθυσμού
Ο καλόγερος είναι από τα καλύτερα προσαρμοσμένα είδη παγκοσμίως. Οι αριθμοί του είναι σταθεροί ή αυξάνονται ελαφρώς, γι αυτό και η IUCN έχει χαρακτηρίσει το πτηνό ως Ελαχίστης Ανησυχίας (LC). Η τυπική μέση διάρκεια ζωής τους είναι 3 έτη και, η μέγιστη καταγεγραμμένη διάρκεια ήταν 13 έτη, 11 μήνες και 5 ημέρες (Ηνωμένο Βασίλειο, 1990).
Ο Καλόγερος εμφανισιακά μοιάζει με την Ελατοπαπαδίτσα (Parus ater)
με ελάχιστες διαφορές στον χρωματισμό του φτερώματος, αλλά με άλλες σημαντικές διαφορές προς τις συνήθειες, το μέγεθος, την συμπεριφορά, τον βιότοπό του.
Ετικέτες:
Παρίδες
Ευχαριστούμε που διαβάσατε την ανάρτηση Καλόγερος
