Αφρικάνικος μαυροτσικνιάς, Black Heron (Egretta ardesiaca)
Ο Α. μαυροτσικνιάς είναι ένα είδος της οικογένειας των Ερωδιίδων (ardeidae) που ζει μόνο στην Αφρική. Χαρακτηριστικός ο τρόπος ψαρέματός του, απλώνει τα φτερά του σαν μια ομπρέλα για να προσελκύσει το θήραμά του. Είναι ένας μεσαίου μεγέθους ερωδιός. Έχει ύψος από 42 έως 66 εκατοστά και ζυγίζει 270 έως 390 γραμμάρια. Το φτέρωμα είναι στιλπνό μαύρο. Στο πίσω μέρος του κεφαλιού έχει μακρύ λοφίο από επιμήκη φτερά. Το ράμφος είναι μαύρο, η ίριδα είναι σκούρο καφέ και τα μάτια περιβάλλονται από ένα στενό ανοιχτό μπλε δαχτυλίδι. Τα πόδια είναι κιτρινοπορτοκαλί. Δεν υπάρχει φυλετικός διμορφισμός, τα δύο φύλα είναι παρόμοια.
Διαφέρει από τα παρόμοια είδη, Egretta vinaceigula και Ardeola rufiventris, από το ομοιόμορφο μαύρο φτέρωμα και τα κίτρινα πόδια του. Επίσης δεν πρέπει να συγχέεται με τον συγγενικό μαυροτσικνιά (Egretta gularis) που συναντάται στη νοτιοανατολική Ευρώπη και στην Ελλάδα.
Συναντάται στην υποσαχάρια Αφρική και τη Μαδαγασκάρη. Ζει κυρίως στο ανατολικό τμήμα της Αφρικανικής ηπείρου. Απουσιάζει από τις ερήμους και τα πυκνά τροπικά δάση της Δυτικής και Κεντρικής Αφρικής. Εμφανίζεται περιστασιακά σαν περιπλανώμενος επισκέπτης στην Αίγυπτο και την Υεμένη. Ο βιότοπός του είναι οι διάφοροι υγροβιότοποι, παραλίμνιες περιοχές με ρηχό νερό, βάλτοι, ποτάμια, ορυζώνες και εποχικά πλημμυρισμένες εκτάσεις. Στην ακτή, αναζητά την τροφή στις εκβολές των ποταμών και στα μαγκρόβια δάση. Συναντάται από τις πεδινές εκτάσεις στο ύψος της θάλασσας έως τα 1.500 μέτρα υψόμετρο στη Μαδαγασκάρη. Στην Ελλάδα παρατηρήθηκε μία και μοναδική φορά στις 3 Ιουνίου του 2012, στην περιοχή Βαλτί, βόρεια των εκβολών του Αχελώου, στο Εθνικό Πάρκο των υγροτόπων Μεσολογγίου – Αιτωλικού.
Διατροφή
Τρέφεται κυρίως με ψάρια, συμπληρώνει την διατροφή του και με καρκινοειδή, αμφίβια και έντομα.
Ο τρόπος ψαρέματος του α. μαυροτσικνιά είναι μοναδικός και εντυπωσιακός, μετακινείται σε ένα σημείο σε ρηχά νερά όπου εντοπίζει το θήραμα, στη συνέχεια απλώνει τα φτερά του σαν ομπρέλα πάνω από το κεφάλι του, έτσι ώστε τα άκρα των πτερυγίων να αγγίζουν το νερό. Σε αυτή τη θέση, παραμένει για δύο ή τρία δευτερόλεπτα. Συχνά ταράσσει το νερό με τα πόδια του. Τα ψάρια που πλησιάζουν πιάνονται με μια γρήγορη θεαματική κίνηση. Στη συνέχεια, διπλώνει τα φτερά, πηγαίνει λίγο πιο πέρα και συνεχίζει την ίδια διαδικασία. Οι λόγοι αυτής της αλληλουχίας κινήσεων είναι η καθαρή εικόνα τι συμβαίνει κάτω από το νερό και η ενστικτώδης μετακίνηση των ψαριών σε σκιασμένες περιοχές που συνήθως σχηματίζονται από τα φυτά. Αναζητεί την τροφή του την μέρα και προτιμάει κυρίως το ηλιοβασίλεμα. Κάποια ζουν και κυνηγούν μοναχικά και υπερασπίζονται την περιοχή τους από άλλα παρόμοια είδη. Άλλοι α. μαυροτσικνιάδες σχηματίζουν κοπάδια και αναζητούν τροφή μαζί. Στη Μαδαγασκάρη έχουν παρατηρηθεί σμήνη έως 250 πουλιών που αναζητούν τροφή μαζί.
Αναπαραγωγή
Η περίοδος αναπαραγωγής ξεκινά με την έναρξη της εποχής των βροχών και ποικίλλει αναλόγως με την περιοχή διανομής του. Τυπικά, φωλιάζει σε αποικίες από 50 έως 100 ζευγάρια του ίδιου είδους. Χτίζει την φωλιά του σε δέντρα, θάμνους ή καλάμια, με κλαδιά. Το θηλυκό γεννάει από δύο έως τέσσερα αυγά. Για την αναπαραγωγή του, πολύ λίγα είναι γνωστά.
Κατάσταση πληθυσμού
Υπάρχουν πολύ μεγάλοι πληθυσμοί σε μεμονωμένες περιοχές της Αφρικής. Ο πληθυσμός στην Τανζανία υπολογίζεται από 5000 έως 7000 πουλιά. Αυτός ο πληθυσμός φαίνεται να είναι σχετικά σταθερός, παρόλο που ο οικότοπός του μεταβάλλεται σημαντικά καθώς οι ανθρώπινοι πληθυσμοί αυξάνονται. Στην Μαδαγασκάρη, από την άλλη πλευρά, ο αριθμός των α. μαυροτσικνιάδων μειώνεται σημαντικά. Το 1992 υπήρχαν ακόμη 2000 πουλιά στη Μαδαγασκάρη, το 1997 καταμετρήθηκαν μόνο 250 πουλιά.
Κείμενο: Ζιάκας Ηλίας
Ο Α. μαυροτσικνιάς είναι ένα είδος της οικογένειας των Ερωδιίδων (ardeidae) που ζει μόνο στην Αφρική. Χαρακτηριστικός ο τρόπος ψαρέματός του, απλώνει τα φτερά του σαν μια ομπρέλα για να προσελκύσει το θήραμά του. Είναι ένας μεσαίου μεγέθους ερωδιός. Έχει ύψος από 42 έως 66 εκατοστά και ζυγίζει 270 έως 390 γραμμάρια. Το φτέρωμα είναι στιλπνό μαύρο. Στο πίσω μέρος του κεφαλιού έχει μακρύ λοφίο από επιμήκη φτερά. Το ράμφος είναι μαύρο, η ίριδα είναι σκούρο καφέ και τα μάτια περιβάλλονται από ένα στενό ανοιχτό μπλε δαχτυλίδι. Τα πόδια είναι κιτρινοπορτοκαλί. Δεν υπάρχει φυλετικός διμορφισμός, τα δύο φύλα είναι παρόμοια.
Διαφέρει από τα παρόμοια είδη, Egretta vinaceigula και Ardeola rufiventris, από το ομοιόμορφο μαύρο φτέρωμα και τα κίτρινα πόδια του. Επίσης δεν πρέπει να συγχέεται με τον συγγενικό μαυροτσικνιά (Egretta gularis) που συναντάται στη νοτιοανατολική Ευρώπη και στην Ελλάδα.
Ερωδιίδαι
Ήταυρος
Μικροτσικνιάς
Νυχτοκόρακας
Κρυπτοτσικνιάς
Γελαδάρης
Μαυροτσικνιάς
Α. Μαυροτσικνιάς
Λευκοτσικνιάς
Αργυροτσικνιάς
Σταχτοτσικνιάς
Πορφυροτσικνιάς
Άγαμι
ΕνδιαίτημαΉταυρος
Μικροτσικνιάς
Νυχτοκόρακας
Κρυπτοτσικνιάς
Γελαδάρης
Μαυροτσικνιάς
Α. Μαυροτσικνιάς
Λευκοτσικνιάς
Αργυροτσικνιάς
Σταχτοτσικνιάς
Πορφυροτσικνιάς
Άγαμι
Συναντάται στην υποσαχάρια Αφρική και τη Μαδαγασκάρη. Ζει κυρίως στο ανατολικό τμήμα της Αφρικανικής ηπείρου. Απουσιάζει από τις ερήμους και τα πυκνά τροπικά δάση της Δυτικής και Κεντρικής Αφρικής. Εμφανίζεται περιστασιακά σαν περιπλανώμενος επισκέπτης στην Αίγυπτο και την Υεμένη. Ο βιότοπός του είναι οι διάφοροι υγροβιότοποι, παραλίμνιες περιοχές με ρηχό νερό, βάλτοι, ποτάμια, ορυζώνες και εποχικά πλημμυρισμένες εκτάσεις. Στην ακτή, αναζητά την τροφή στις εκβολές των ποταμών και στα μαγκρόβια δάση. Συναντάται από τις πεδινές εκτάσεις στο ύψος της θάλασσας έως τα 1.500 μέτρα υψόμετρο στη Μαδαγασκάρη. Στην Ελλάδα παρατηρήθηκε μία και μοναδική φορά στις 3 Ιουνίου του 2012, στην περιοχή Βαλτί, βόρεια των εκβολών του Αχελώου, στο Εθνικό Πάρκο των υγροτόπων Μεσολογγίου – Αιτωλικού.
Διατροφή
Τρέφεται κυρίως με ψάρια, συμπληρώνει την διατροφή του και με καρκινοειδή, αμφίβια και έντομα.
Ο τρόπος ψαρέματος του α. μαυροτσικνιά είναι μοναδικός και εντυπωσιακός, μετακινείται σε ένα σημείο σε ρηχά νερά όπου εντοπίζει το θήραμα, στη συνέχεια απλώνει τα φτερά του σαν ομπρέλα πάνω από το κεφάλι του, έτσι ώστε τα άκρα των πτερυγίων να αγγίζουν το νερό. Σε αυτή τη θέση, παραμένει για δύο ή τρία δευτερόλεπτα. Συχνά ταράσσει το νερό με τα πόδια του. Τα ψάρια που πλησιάζουν πιάνονται με μια γρήγορη θεαματική κίνηση. Στη συνέχεια, διπλώνει τα φτερά, πηγαίνει λίγο πιο πέρα και συνεχίζει την ίδια διαδικασία. Οι λόγοι αυτής της αλληλουχίας κινήσεων είναι η καθαρή εικόνα τι συμβαίνει κάτω από το νερό και η ενστικτώδης μετακίνηση των ψαριών σε σκιασμένες περιοχές που συνήθως σχηματίζονται από τα φυτά. Αναζητεί την τροφή του την μέρα και προτιμάει κυρίως το ηλιοβασίλεμα. Κάποια ζουν και κυνηγούν μοναχικά και υπερασπίζονται την περιοχή τους από άλλα παρόμοια είδη. Άλλοι α. μαυροτσικνιάδες σχηματίζουν κοπάδια και αναζητούν τροφή μαζί. Στη Μαδαγασκάρη έχουν παρατηρηθεί σμήνη έως 250 πουλιών που αναζητούν τροφή μαζί.
Αναπαραγωγή
Η περίοδος αναπαραγωγής ξεκινά με την έναρξη της εποχής των βροχών και ποικίλλει αναλόγως με την περιοχή διανομής του. Τυπικά, φωλιάζει σε αποικίες από 50 έως 100 ζευγάρια του ίδιου είδους. Χτίζει την φωλιά του σε δέντρα, θάμνους ή καλάμια, με κλαδιά. Το θηλυκό γεννάει από δύο έως τέσσερα αυγά. Για την αναπαραγωγή του, πολύ λίγα είναι γνωστά.
Κατάσταση πληθυσμού
Υπάρχουν πολύ μεγάλοι πληθυσμοί σε μεμονωμένες περιοχές της Αφρικής. Ο πληθυσμός στην Τανζανία υπολογίζεται από 5000 έως 7000 πουλιά. Αυτός ο πληθυσμός φαίνεται να είναι σχετικά σταθερός, παρόλο που ο οικότοπός του μεταβάλλεται σημαντικά καθώς οι ανθρώπινοι πληθυσμοί αυξάνονται. Στην Μαδαγασκάρη, από την άλλη πλευρά, ο αριθμός των α. μαυροτσικνιάδων μειώνεται σημαντικά. Το 1992 υπήρχαν ακόμη 2000 πουλιά στη Μαδαγασκάρη, το 1997 καταμετρήθηκαν μόνο 250 πουλιά.
Κείμενο: Ζιάκας Ηλίας
Ετικέτες:
Ερωδιοί
Ευχαριστούμε που διαβάσατε την ανάρτηση Αφρικάνικος μαυροτσικνιάς