Σταχτοσκαλίδρα

Σταχτοσκαλίδρα (Calidris temminckii)
Η Σταχτοσκαλίδρα είναι ένα μικρό είδος παρυδάτιου πουλιού του γένους Calidris. Το μήκος σώματος κυμαίνεται από 13,5 έως 15 εκατοστά. Το άνοιγμα των φτερών είναι 34 έως 37 εκατοστά. Το βάρος κυμαίνεται μεταξύ 20 έως 40 γραμμάρια. Παρόμοιο στην εμφάνιση με τη Νανοσκαλίδρα (Calidris minuta), αλλά με κοντύτερα πόδια και μακρύτερα φτερά. Τα πόδια είναι κίτρινα και άσπρα τα εξωτερικά φτερά της ουράς. Το πτέρωμα είναι καστανό στο πάνω μέρος με καφέ κεφάλι και λευκό το κάτω μέρος του σώματος, με εξαίρεση το στήθος που είναι σκοτεινότερο. Σπανίως συναντάται σε μεγάλες ομάδες, σε αντίθεση με τα άλλα είδη του γένους Σκαλίδρες.
Υδρόβια & Παρυδάτια | Οικογένεια: Σκολοπακίδες (Scolopacidae)

Οικότοπος ενδιαίτημα: Η Σταχτοσκαλίδρα αναπαράγεται σε βάλτους και τυρφώνες σε εκβολές ποταμών στην αρκτική τούνδρα της Ευρασίας. Η περιοχή αναπαραγωγής εκτείνεται από τη Σκωτία στη Νορβηγία και φτάνει έως τη βορειοανατολική Σιβηρία. Κυριότερες περιοχές αναπαραγωγής είναι ο αυτόνομος ρωσικός θύλακας των Γιαμάλων Yamal νότια του ποταμού Γενισέι Yenisei και στο βορειότερο κατοικήσιμο σημείο της γής, στη χερσόνησο Taymyr στη βόρεια Σιβηρία.
Προτιμά σχετικά ξηρές περιοχές με χαμηλούς θάμνους. Φωλιάζει κυρίως σε φιόρδ, ποτάμια και σε εκβολές ποταμών. Αποφεύγει όσο είναι δυνατόν τις αμμώδεις ακτές και προτιμά κυρίως προστατευόμενους από το κρύο όρμους, ελώδεις περιοχές, εκβολές ποταμών και αλυκές.

Σκαλίδρες
Χοντροσκαλίδρα
Λευκοσκαλίδρα
Λασποσκαλίδρα
Δρεπανοσκαλίδρα
Σταχτοσκαλίδρα
Νανοσκαλίδρα
Βραχοσκαλίδρα

Είναι μεταναστευτικό είδος μεγάλων αποστάσεων, μεταναστεύει στις ακτές της Μεσογείου, την υποσαχάρια Αφρική και στη Νότια Ασία, συνήθως σε μικρές ομάδες των δύο έως πέντε πτηνών. Στη Σκανδιναβία η Σταχτοσκαλίδρα εγκαταλείπει τους τόπους αναπαραγωγής από τα μέσα Ιουλίου έως τα τέλη Αυγούστου με κατεύθυνση νότια, νοτιοδυτικά περνώντας πάνω από όλη την Ευρώπη και φτάνοντας στη Μεσόγειο Σεπτέμβριο έως αρχές Οκτωβρίου. Σύμφωνα με παρατηρήσεις δακτυλιομένων πουλιών δείχνουν ότι ο σκανδιναβικός πληθυσμός διαχειμάζει κυρίως στη Δυτική Αφρική και περιστασιακά στις γαλλικές ακτές του Ατλαντικού. Σημαντικός ενδιάμεσος σταθμός ανάπαυσης του Σκανδιναβικού πληθυσμού αναπαραγωγής είναι η βόρεια Ιταλία.
Ο αναπαραγώμενος πληθυσμός της Δυτική Σιβηρίας ξεχειμωνιάζει κυρίως στη νοτιοδυτική Ασία και την Ανατολική Αφρική.

Διατροφή: Τρέφονται με έντομα, σκουλήκια, μαλάκια και καρκινοειδή.

Αναπαραγωγή: Τα αρσενικά φθάνουν στη σεξουαλική ωριμότητα κατά το πρώτο έτος της ζωής τους, ενώ τα θηλυκά είναι σεξουαλικά ώριμα σε ένα έως τρία έτη. Τα θηλυκά παρουσιάζουν διαδοχική διγαμία, ζευγαρώνουν με δύο αρσενικά διαδοχικά κατά την εποχή της αναπαραγωγής. Οι πρώτοι νεοσσοί ανατρέφονται από το πρώτο αρσενικό. Ενώ τη φροντίδα των νεοσσών από τη δεύτερη γέννα αναλαμβάνει το θηλυκό.

Η φωλιά γίνεται στο έδαφος, από Μάιο έως Ιούλιο γεννάει 3 - 4 αυγά σε δύο φωλιές ταυτοχρόνως στη μία επωάζονται τα αυγά από το αρσενικό και στην άλλη από το θηλυκό. Τη φροντίδα των νεοσσών αναλαμβάνει ο γονέας που τα εκκόλαψε. Οι νεοσσοί αρχίζουν να πετάνε μετά από περίπου 16 έως 18 ημέρες και λίγο αργότερα γίνονται ανεξάρτητα. Χαρακτηριστικά στη νότια Νορβηγία δακτυλιώθηκε νεοσσός ο οποίος βρέθηκε μετά από 47 ημέρες στη νότια Αγγλία.

Διάφορα:
Λόγω ομοιότητας συχνά συγχέεται με τη Νανοσκαλίδρα (Calidris minuta). Το πιο σημαντικό διακριτικό χαρακτηριστικό μεταξύ των δύο αυτών ειδών είναι τα κιτρινοπράσινα πόδια της Σταχτοσκαλίδρας.

Ο συνολικός αναπαραγώμενος ευρωπαϊκός πληθυσμός κυμαίνεται από 85.000 έως 420.000 αναπαραγωγικά ζευγάρια. Το σύνολο του ευρωπαϊκού πληθυσμού αναπαραγωγής συναντάται στο ευρωπαϊκό τμήμα της Ρωσίας (75.000 έως 400.000 αναπαραγωγικά ζεύγη) και στη Σκανδιναβία (9.500 με 18.500 αναπαραγωγικά ζευγάρια).

Κείμενο: Ζιάκας Ηλίας

Υπάρχουν τα ακόλουθα είδη στο γένος Σκαλίδρες (Calidris)