Μεγάλη Ωτίδα, Αγριόγαλος, Αρκόγαλος, Τόι (Otis tarda) 
Η Μεγάλη Ωτίδα είναι ένα από τα βαρύτερα πουλιά που πετούν στον κόσμο, με βάρος έως 16 κιλά. Ζεί μέχρι και 20 χρόνια. Το αρσενικό ζυγίζει συνήθως από 8 έως 15 κιλά και έχει μήκος σώματος περίπου 105 εκατοστά και ύψος μέχρι και 120 εκατοστά. Το θηλυκό είναι συνήθως το μισό σε μέγεθος περίπου 75 εκατοστά ύψος και ζυγίζει έως 5,3 κιλά. Εχει καφέ φτέρωμα με ραβδώσεις, μεγάλο και μακρύ λαιμό, χοντρά και δυνατά πόδια. Τα γηραιότερα αρσενικά έχουν μακριά γενειάδα που ξεκινά από το ράμφος και καταλήγει περίπου στο κέντρο του λαιμού, αρσενικά και θηλυκά έχουν τον ίδιο χρωματισμό.
Τάξη: Γερανόμορφα (Gruiformes) | Οικογένεια: Ωτίδες (Otididae))
Διανομή και ενδιαίτημα: Η Μεγάλη Ωτίδα συναντάται σε μια μεγάλη περιοχή μεταξύ της Ισπανίας και της Μογγολίας, αλλά οι πληθυσμοί είναι διασπαρμένοι, σπάνιοι και σε λίγες περιοχές. Στις περισσότερες
Το κύριο ενδιαίτημα της Μεγάλη Ωτίδας είναι κυρίως στέπες. Στην κεντρική Ευρώπη συναντούνται σε καλλιεργήσιμες και σε ανοιχτές χέρσες εκτάσεις. Προτιμούν περιοχές όπου η κάλυψη χιονιού παραμένει σε χαμηλά επίπεδα και μόνο μικρής διάρκειας, η ετήσια βροχόπτωση παραμένει κατά μέσο όρο κάτω από 600 mm και επικρατούν υψηλές θερμοκρασίες το καλοκαίρι.
Στην κεντρική Ευρώπη προτιμά μόνο πεδινές εκτάσεις. Στην Ισπανία συναντάται και πάνω από τα 1.000 μέτρα υψόμετρο, σημαντικό να υπάρχει επαρκής τροφή το χειμώνα.
Το ανατολικό υποείδος Otis tarda dybowskii στη Μογγολία αριθμεί 100 έως 500? πουλιά και στη νότια Ρωσία 100 έως 200.
Οι ωτίδες δεν μεταναστεύουν συστηματικά. Στη Γερμανία που τις παρατηρούν μεθοδικά έχουν ανακαλύψει ωτίδες που αντέχουν ακόμα και τις πιο σκληρές χειμερινές συνθήκες.
Οι μεγάλες ωτίδες των παραμεσόγειων περιοχών και της νότιας Pωσίας είναι ενδημικά πουλιά. Μετατοπίζονται σε μικρές αποστάσεις, αναζητώντας την τροφή τους. Οι ωτίδες που ζουν βορειότερα είναι αποδημητικά πουλιά. Από τις αρχές Αυγούστου παίρνουν τον δρόμο προς τις νότιες θερμότερες χώρες, σε ομάδες που απαρτίζονται από 30-200 μέλη. Το ταξίδι της επιστροφής πραγματοποιείται από τις 15 Μαρτίου έως τις 15 Απριλίου. Στην Ελλάδα κατεβαίνουν από τα βόρεια και περνούν το χειμώνα στις πεδιάδες της Μακεδονίας και της Θράκης.
Διατροφή: Η διατροφή τους είναι μεικτή, τόσο φυτική όσο και ζωική. Τα ενήλικα τρέφονται με διάφορα χόρτα, δημητριακά, σπόρους, φρούτα, έντομα, μικρά θηλαστικά, ερπετά, σαύρες, σκουλήκια και βατράχια. Οι νεοσσοί τρέφονται κυρίως με έντομα. Από τις φυτικές τροφές προτιμούν ιδιαίτερα τριφύλλια, μπιζέλια, σιτηρά, βλαστάρια, διάφορα ριζώματα και βολβούς, επίσης και διάφορα άγρια φρούτα όπως τα βατόμουρα.
Αναπαραγωγή: Το αρσενικό συνηθίζει να σχηματίζει χαρέμι, αφού του αρέσει να συγκεντρώνει κοντά του 5 έως 6 θηλυκά, τα οποία γονιμοποιεί και μετά ζουν όλα μαζί σαν μια μεγάλη οικογένεια. Αυτό άλλωστε είναι και το κύριο χαρακτηριστικό του είδους αυτού, ότι δηλαδή ζει σε μεγάλες οικογένειες, με τις οποίες μεταναστεύει ομαδικά. Κατά τη διάρκεια της ερωτοτροπίας ανασηκώνει τα φτερά και φουσκώνει το λαιμό του.
Γεννά 1-3 αβγά, που έχουν το μέγεθος εκείνων της όρνιθας και χρώμα κιτρινόξανθο με πολλά καστανά στίγματα. Τα επωάζει επί 4 εβδομάδες.
Στην Ελλάδα ξεχειμωνιάζει στον θεσσαλικό κάμπο ένας πολύ μικρούς αριθμός εκτιμάται σε όχι πάνω από 12 πουλιά και την άνοιξη επιστρέφουν στους τόπους αναπαραγωγής. Η τοπική ονομασία της Μεγάλη Ωτίδας στον θεσσαλικό κάμπο είναι Τόι. Αλλες ονομασίες είναι αγριομισίρκα, αγριόκουρκος, αγριόγαλος, τόγια, δρόμπλι κ.ά.
Κίνδυνοι απειλές:
Η Μεγάλη Ωτίδα είναι ένα από τα βαρύτερα πουλιά που πετούν στον κόσμο, με βάρος έως 16 κιλά. Ζεί μέχρι και 20 χρόνια. Το αρσενικό ζυγίζει συνήθως από 8 έως 15 κιλά και έχει μήκος σώματος περίπου 105 εκατοστά και ύψος μέχρι και 120 εκατοστά. Το θηλυκό είναι συνήθως το μισό σε μέγεθος περίπου 75 εκατοστά ύψος και ζυγίζει έως 5,3 κιλά. Εχει καφέ φτέρωμα με ραβδώσεις, μεγάλο και μακρύ λαιμό, χοντρά και δυνατά πόδια. Τα γηραιότερα αρσενικά έχουν μακριά γενειάδα που ξεκινά από το ράμφος και καταλήγει περίπου στο κέντρο του λαιμού, αρσενικά και θηλυκά έχουν τον ίδιο χρωματισμό.
Τάξη: Γερανόμορφα (Gruiformes) | Οικογένεια: Ωτίδες (Otididae))
Διανομή και ενδιαίτημα: Η Μεγάλη Ωτίδα συναντάται σε μια μεγάλη περιοχή μεταξύ της Ισπανίας και της Μογγολίας, αλλά οι πληθυσμοί είναι διασπαρμένοι, σπάνιοι και σε λίγες περιοχές. Στις περισσότερες Γερανόμορφα
Γερανίδες
Ραλλίδες
Ηλιορνιθίδες
Ευρυπυγίδες
Ρινοχαιτίδες
Καριαμίδες
Ψοφίδες
Ωτιδίδες
Μεγάλη Ωτίδα
Χαμωτίδα
χώρες έχει ήδη εξαφανιστεί. Σήμερα η Μεγάλη Ωτίδα βρίσκεται σε κίνδυνο εξαφάνισης.Γερανίδες
Ραλλίδες
Ηλιορνιθίδες
Ευρυπυγίδες
Ρινοχαιτίδες
Καριαμίδες
Ψοφίδες
Ωτιδίδες
Μεγάλη Ωτίδα
Χαμωτίδα
Το κύριο ενδιαίτημα της Μεγάλη Ωτίδας είναι κυρίως στέπες. Στην κεντρική Ευρώπη συναντούνται σε καλλιεργήσιμες και σε ανοιχτές χέρσες εκτάσεις. Προτιμούν περιοχές όπου η κάλυψη χιονιού παραμένει σε χαμηλά επίπεδα και μόνο μικρής διάρκειας, η ετήσια βροχόπτωση παραμένει κατά μέσο όρο κάτω από 600 mm και επικρατούν υψηλές θερμοκρασίες το καλοκαίρι.
Στην κεντρική Ευρώπη προτιμά μόνο πεδινές εκτάσεις. Στην Ισπανία συναντάται και πάνω από τα 1.000 μέτρα υψόμετρο, σημαντικό να υπάρχει επαρκής τροφή το χειμώνα.
Γερανόμορφα (Geniformes)
Γένος πτηνών που χτίζουν τη φωλιά τους στους βάλτους, στο έδαφος και σπάνια στα δέντρα. Η τάξη αυτή αριθμεί περίπου 190 είδη, που ανήκουν σε 13 οικογένειες.
Τα γερανόμορφα, που εμφανίζουν μεγάλη ποικιλία σε μέγεθος και μορφή, βαδίζουν τα περισσότερα πολύ καλά: το πρώτο από τα 4 δάχτυλα, γυρισμένο προς τα πίσω και συνήθως υποτυπώδες, δεν αγγίζει το έδαφος, γιατί βρίσκεται σε υψηλότερο επίπεδο από τα μπροστινά δάχτυλα. Τα γερανόμορφα γεννιούνται με το φτέρωμά τους και είναι αρκετά εύρωστα, ώστε να μπορούν γρήγορα να απομακρυνθούν από τη φωλιά τους.
Στην κεντρική Ευρώπη συναντάται σε δύο ξεχωριστές περιοχές διανομής. Η μια περιοχή διανομής επεκτείνεται στα βορειοανατολικά της κεντρικής Ευρώπης, στα εδάφη της πρώην Ανατολικής Γερμανίας και την Πολωνία, η δεύτερη ζώνη διανομής στα νοτιοανατολικά της κεντρικής Ευρώπης στην Αυστρία, την Ουγγαρία, την Τσεχική Δημοκρατία και τη Σλοβακία. Στην Πολωνία από το 1987 σπάνια συναντάται, στο ανατολικό τμήμα της Γερμανίας μέχρι το 1940 υπήρχαν 4.000 πουλιά τα οποία μειώθηκαν στα μέσα της δεκαετίας του 1990 σε 81 με 98 πουλιά. Στην κεντρική ευρωπαϊκή περιοχή ο μεγαλύτερος πληθυσμός βρίσκεται στην Ουγγαρία με 1100 έως 1200 πουλιά. Ο συνολικός πληθυσμός στην κεντρική Ευρώπη εκτιμάται σε 1250 έως 1450 πουλιά. Συνολικά στην Ευρώπη ο πληθυσμός κυμαίνεται από 31.000 έως 36.000 πουλιά και αντιπροσωπεύουν περίπου το 50 με 74 τοις εκατό του παγκόσμιου πληθυσμού. Ευρωπαϊκά κέντρα διανομής είναι η Ρωσία με 5500 έως 8000 πουλιά και η Ισπανία που εξακολουθούν να ζουν 23.000 πουλιά. Επιπλέον στην Ουκρανία 550 στην Πορτογαλία 700, στην Αυστρία 100 και στο Μαρόκο 50. Στη Μεγάλη Βρετανία υπάρχει ειδικό πρόγραμμα επανεγκατάστασης του είδους το οποίο είχε εξαφανιστεί από το 1832.Γένος πτηνών που χτίζουν τη φωλιά τους στους βάλτους, στο έδαφος και σπάνια στα δέντρα. Η τάξη αυτή αριθμεί περίπου 190 είδη, που ανήκουν σε 13 οικογένειες.
Τα γερανόμορφα, που εμφανίζουν μεγάλη ποικιλία σε μέγεθος και μορφή, βαδίζουν τα περισσότερα πολύ καλά: το πρώτο από τα 4 δάχτυλα, γυρισμένο προς τα πίσω και συνήθως υποτυπώδες, δεν αγγίζει το έδαφος, γιατί βρίσκεται σε υψηλότερο επίπεδο από τα μπροστινά δάχτυλα. Τα γερανόμορφα γεννιούνται με το φτέρωμά τους και είναι αρκετά εύρωστα, ώστε να μπορούν γρήγορα να απομακρυνθούν από τη φωλιά τους.
Το ανατολικό υποείδος Otis tarda dybowskii στη Μογγολία αριθμεί 100 έως 500? πουλιά και στη νότια Ρωσία 100 έως 200.
Οι ωτίδες δεν μεταναστεύουν συστηματικά. Στη Γερμανία που τις παρατηρούν μεθοδικά έχουν ανακαλύψει ωτίδες που αντέχουν ακόμα και τις πιο σκληρές χειμερινές συνθήκες.
Οι μεγάλες ωτίδες των παραμεσόγειων περιοχών και της νότιας Pωσίας είναι ενδημικά πουλιά. Μετατοπίζονται σε μικρές αποστάσεις, αναζητώντας την τροφή τους. Οι ωτίδες που ζουν βορειότερα είναι αποδημητικά πουλιά. Από τις αρχές Αυγούστου παίρνουν τον δρόμο προς τις νότιες θερμότερες χώρες, σε ομάδες που απαρτίζονται από 30-200 μέλη. Το ταξίδι της επιστροφής πραγματοποιείται από τις 15 Μαρτίου έως τις 15 Απριλίου. Στην Ελλάδα κατεβαίνουν από τα βόρεια και περνούν το χειμώνα στις πεδιάδες της Μακεδονίας και της Θράκης.
Διατροφή: Η διατροφή τους είναι μεικτή, τόσο φυτική όσο και ζωική. Τα ενήλικα τρέφονται με διάφορα χόρτα, δημητριακά, σπόρους, φρούτα, έντομα, μικρά θηλαστικά, ερπετά, σαύρες, σκουλήκια και βατράχια. Οι νεοσσοί τρέφονται κυρίως με έντομα. Από τις φυτικές τροφές προτιμούν ιδιαίτερα τριφύλλια, μπιζέλια, σιτηρά, βλαστάρια, διάφορα ριζώματα και βολβούς, επίσης και διάφορα άγρια φρούτα όπως τα βατόμουρα.
Αναπαραγωγή: Το αρσενικό συνηθίζει να σχηματίζει χαρέμι, αφού του αρέσει να συγκεντρώνει κοντά του 5 έως 6 θηλυκά, τα οποία γονιμοποιεί και μετά ζουν όλα μαζί σαν μια μεγάλη οικογένεια. Αυτό άλλωστε είναι και το κύριο χαρακτηριστικό του είδους αυτού, ότι δηλαδή ζει σε μεγάλες οικογένειες, με τις οποίες μεταναστεύει ομαδικά. Κατά τη διάρκεια της ερωτοτροπίας ανασηκώνει τα φτερά και φουσκώνει το λαιμό του.
Γεννά 1-3 αβγά, που έχουν το μέγεθος εκείνων της όρνιθας και χρώμα κιτρινόξανθο με πολλά καστανά στίγματα. Τα επωάζει επί 4 εβδομάδες.
Στην Ελλάδα ξεχειμωνιάζει στον θεσσαλικό κάμπο ένας πολύ μικρούς αριθμός εκτιμάται σε όχι πάνω από 12 πουλιά και την άνοιξη επιστρέφουν στους τόπους αναπαραγωγής. Η τοπική ονομασία της Μεγάλη Ωτίδας στον θεσσαλικό κάμπο είναι Τόι. Αλλες ονομασίες είναι αγριομισίρκα, αγριόκουρκος, αγριόγαλος, τόγια, δρόμπλι κ.ά.
Κίνδυνοι απειλές:
Η μείωση της Μεγάλη Ωτίδας οφείλεται στην αυξανόμενη κατάτμηση των περιοχών αναπαραγωγής κυρίως από την εντατικοποιημένη και μηχανοποιημένη γεωργία, που διαταράσει τις περιοχές αναπαραγωγής. Δυσμενείς επιπτώσεις έχει επίσης η μετάβαση των χέρσων χορτολιβαδικών εκτάσεων σε καλλιεργήσιμη γη, η εντατική καλλιέργεια αραβοσίτου με ταυτόχρονη μείωση των εκτάσεων μηδικής. Οι νεοσσοί δυσκολεύονται να κινηθούν σε πυκνά χωράφια. Ταυτόχρονα η επιδείνωση του εδάφους κυρίως από φυτοφάρμακα και λιπάσματα έχουν αρνητικά αποτελέσματα. Επίσης σημαντικό κατά την εποχή της αναπαραγωγής η μείωση των εντόμων. Σε προστατευόμενες περιοχές αρνητικός παράγοντας η αύξηση των αποθεμάτων των αλεπούδων και των αγριογούρουνων.
Το κυνήγι παλιότερα συντέλεσε στη μείωση του πληθυσμού της Μεγάλη Ωτίδας. Στην Ισπανία μέχρι το 1980 ετησίως σκοτωνόταν μέχρι και δύο χιλιάδες πουλιά, κυρίως αρσενικά.
Λόγω των ευνοϊκών συνθηκών στην κεντρική Ευρώπη κατά τον 18ο αιώνα υπήρχε σημαντικός αριθμός πουλιών. Οι ριζικές αλλαγές από τα μέσα του 19ου αιώνα άρχισαν να μειώνουν τους πληθυσμούς αναπαραγωγής με αποτέλεσμα σε πολλές χώρες έχει ήδη εξαφανιστεί.
Το θέαμα των ωτίδων είναι πάντα εντυπωσιακό, αλλά όταν βρίσκονται σε πτήση είναι ακόμα εντυπωσιακότερο! Το τεράστιο άνοιγμα των φτερών τους τους επιτρέπει να πετούν γρήγορα με δυνατά φτερουγίσματα, σε ύψος από 30 έως 100 μέτρα, χωρίς ουδέποτε να πλανάρουν... Σε αυτήν ακριβώς τη φάση όμως, συναντούν και τον κυριότερο εχθρό τους: είναι? τα εναέρια καλώδια υψηλής τάσης, που βρίσκουν τον θάνατο αρκετά ενήλικα πουλιά!
Ολόκληρα πλάνα έχουν καταρτισθεί για την αντικατάσταση του εναέριου δικτύου καλωδίων υψηλής τάσης στις στέπες της Ανατολικής Ευρώπης, αλλά ακόμα δεν έχουν εφαρμοστεί...
Το κυνήγι παλιότερα συντέλεσε στη μείωση του πληθυσμού της Μεγάλη Ωτίδας. Στην Ισπανία μέχρι το 1980 ετησίως σκοτωνόταν μέχρι και δύο χιλιάδες πουλιά, κυρίως αρσενικά.
Λόγω των ευνοϊκών συνθηκών στην κεντρική Ευρώπη κατά τον 18ο αιώνα υπήρχε σημαντικός αριθμός πουλιών. Οι ριζικές αλλαγές από τα μέσα του 19ου αιώνα άρχισαν να μειώνουν τους πληθυσμούς αναπαραγωγής με αποτέλεσμα σε πολλές χώρες έχει ήδη εξαφανιστεί.
Το θέαμα των ωτίδων είναι πάντα εντυπωσιακό, αλλά όταν βρίσκονται σε πτήση είναι ακόμα εντυπωσιακότερο! Το τεράστιο άνοιγμα των φτερών τους τους επιτρέπει να πετούν γρήγορα με δυνατά φτερουγίσματα, σε ύψος από 30 έως 100 μέτρα, χωρίς ουδέποτε να πλανάρουν... Σε αυτήν ακριβώς τη φάση όμως, συναντούν και τον κυριότερο εχθρό τους: είναι? τα εναέρια καλώδια υψηλής τάσης, που βρίσκουν τον θάνατο αρκετά ενήλικα πουλιά!
Ολόκληρα πλάνα έχουν καταρτισθεί για την αντικατάσταση του εναέριου δικτύου καλωδίων υψηλής τάσης στις στέπες της Ανατολικής Ευρώπης, αλλά ακόμα δεν έχουν εφαρμοστεί...
