Φαλακρός Αετός, Αλιάετος ο λευκοκέφαλος (Haliaeetus leucocephalus) 
Ο φαλακρός αετός είναι ένα μεγάλο αρπακτικό πουλί από την οικογένεια των αετίδων (Accipitridae) που ζει στη Βόρεια Αμερική. Στην εμφάνιση και στην συμπεριφορά, είναι παρόμοιο με τον ευρασιατικό θαλασσαετό (Haliaaetus albicilla).
Ο φαλακρός αετός είναι το 2ο μεγαλύτερο αρπακτικό πουλί στη Βόρεια Αμερική μετά από τον γυμνόγυπα τον καλιφορνιακό (Gymnogyps californianus). Το μήκος του σώματος τους κυμαίνεται από 70 έως 90 εκατοστά. Το άνοιγμα των φτερούγων του
1,80 έως 2,50 μέτρα, το βάρος 2,5-6,3 κιλά. Οι αναλογίες και ο χρωματισμός του φτερώματος είναι παρόμοιος με τον θαλασσαετό. Ο χρωματισμός του φαλακρού αετού είναι όμως πολύ πιο έντονος. Το κεφάλι, ο λαιμός και η ουρά είναι λευκά, το σώμα και οι φτερούγες είναι σκούρο καστανό. Τα πόδια, το ράμφος, το κήρωμα και η ίριδα των ματιών είναι ανοικτά κίτρινα. Τα θηλυκά έχουν συνήθως μεγαλύτερο μέγεθος από τα αρσενικά κατά 25%.
Τα ενήλικα αρσενικά έχουν μήκος περίπου 90 εκατοστά και άνοιγμα πτερύγων 2 μέτρα. Τα θηλυκά, είναι κάπως μεγαλύτερα από τα αρσενικά, μπορούν να φτάσουν τα 108 εκατοστά σε μήκος και άνοιγμα πτερύγων τα 2,5 μέτρα.
Ο χρωματισμός είναι παρόμοιος και στα δύο φύλα. Το προσδόκιμο ζωής στη φύση είναι από 15 έως 20 χρόνια.
Πετάει με ταχύτητα 56-70 χιλιομέτρων την ώρα. Όταν βουτάει στο νερό η ταχύτητα του είναι 120-160 χιλιόμετρα την ώρα.
Ενδιαίτημα
Ο φαλακρός αετός ζει κυρίως σε ποτάμια, λίμνες ή στις ακτές.
Ο μεγαλύτερος πληθυσμός είναι στην Αλάσκα, ο δεύτερος μεγαλύτερος στην Φλόριντα, με το 70% να ζει στον ποταμό St. Johns στη Φλώριδα. Συναντάται μερικές φορές στην κεντρική Αριζόνα και στον Κόλπο του Μεξικού.
Παλιότερα ήταν κοινός σε όλη την ηπειρωτική χώρα της Βόρειας Αμερικής. Λόγω των ανθρώπινων διώξεων, η κατανομή στις ΗΠΑ μειώθηκε σήμερα σε μεγάλο βαθμό στις ανατολικές και δυτικές ακτές και στην Αλάσκα, αλλά αυξήθηκε όμως σε μεγάλα τμήματα του Καναδά.
Ο φαλακρός αετός έχει παρατηρηθεί μέχρι σήμερα δύο φορές στην Ευρώπη. Ένα νεαρό πουλί πυροβολήθηκε παράνομα στην επαρχία Fermanagh της Ιρλανδίας τον Ιανουάριο του 1973 και ένα εξαντλημένο νεαρό πουλί βρέθηκε στην κομητεία Kerry της Ιρλανδίας τον Νοέμβριο του 1987.
Διατροφή
Τρέφεται κυρίως με ψάρια και υδρόβια πουλιά, σε λιγότερο βαθμό με θηλαστικά, φίδια, χελώνες και καβούρια. Σε 20 μελέτες σχετικά με τις διατροφικές συνήθειες του φαλακρού αετού, τα ψάρια αποτελούσαν συνολικά το 56% της τροφής, τα πτηνά παρέχουν το 28% και τα θηλαστικά 14% της διατροφής, άλλα ζώα το 2%.
Όπως και οι άλλοι θαλασσαετοί ο φαλακρός αετός συχνά επιτίθεται σε άλλα πουλιά και θηλαστικά αρπάζοντας τα θηράματά τους, κλεπτοπαρασιτισμός (Kleptoparasitismus), παρόμοια συμπεριφορά έχουν οι φρεγατίδες και οι στερκοραριίδες.
Όπως και ο θαλασσαετός, χτίζει τη φωλιά σε γέρικα δέντρα ή σε βραχώδεις ακτές. Χρησιμοποιεί χοντρά κλαδιά για το χτίσιμο και το εσωτερικό επενδύεται με βρύα και χόρτα. Οι φωλιές έχουν συνήθως περίπου 1,5 μέτρο πλάτος. Οι παλιές φωλιές μπορεί να είναι σχεδόν διπλάσιες σε μέγεθος και μπορεί να ζυγίζουν μέχρι 450 κιλά. Το θηλυκό γεννάει ένα έως τρία αυγά, η περίοδος επώασης διαρκεί 33 έως 36 ημέρες. Και οι δύο γονείς συμμετέχουν στην επώαση και τη σίτιση των νεοσσών. Τα νεαρά μπορούν να πετάξουν μετά από δέκα έως ένδεκα εβδομάδες. Τα νεαρά ωριμάζουν σεξουαλικά στην ηλικία των τεσσάρων με πέντε ετών.
Κατάσταση πληθυσμού
Το 1782 που ανακηρύχθηκε εθνικό πουλί των ΗΠΑ ο πληθυσμός αριθμούσε εκατοντάδες χιλιάδες πουλιά, ο αριθμός τους μειώθηκε σταδιακά τους επόμενους δύο αιώνες λόγω ανθρώπινων δραστηριοτήτων και διώξεων.
Ο πληθυσμός του φαλακρού αετού, είχε μειωθεί αρκετά κατά τον 19ο αιώνα, ο μικρότερος αριθμός ζευγαριών αναπαραγωγής καταμετρήθηκε τη δεκαετία του 1960 σε λιγότερα από 450 ζευγάρια. Αυτό οφείλεται κυρίως στις συνέπειες της αλόγιστης χρήσης DDT στην καταστροφή των οικοτόπων του και στο κυνήγι από τον άνθρωπο. Υπολογίζεται κατά την περίοδο 1917-52 οι κυνηγοί στην Αλάσκα σκότωσαν περισσότερους από 100.000 αετούς.
Τα πρώτα νομικά διατάγματα για την προστασία του φαλακρού αετού υπήρχαν ήδη στις αρχές του 20ού αιώνα (η Αλάσκα εξαιρέθηκε), τα οποία έγιναν πιο αυστηρά τα επόμενα χρόνια. Μετά την απαγόρευση του DDT, η οποία είχε σημαντικό αντίκτυπο στην ικανότητα των φαλακρών αετών στην αναπαραγωγή, ο πληθυσμός τους ανέκαμψε και πάλι.
Ο πληθυσμός του έχει ανακτηθεί σε τέτοιο βαθμό που δεν θεωρείται πλέον απειλούμενο. Μέχρι το 2000 ο πληθυσμός είχε αυξηθεί σε περισσότερα από 6.300 ζευγάρια.
Κείμενο: Ζιάκας Ηλίας
Ο φαλακρός αετός είναι ένα μεγάλο αρπακτικό πουλί από την οικογένεια των αετίδων (Accipitridae) που ζει στη Βόρεια Αμερική. Στην εμφάνιση και στην συμπεριφορά, είναι παρόμοιο με τον ευρασιατικό θαλασσαετό (Haliaaetus albicilla).
Ο φαλακρός αετός είναι το 2ο μεγαλύτερο αρπακτικό πουλί στη Βόρεια Αμερική μετά από τον γυμνόγυπα τον καλιφορνιακό (Gymnogyps californianus). Το μήκος του σώματος τους κυμαίνεται από 70 έως 90 εκατοστά. Το άνοιγμα των φτερούγων του
1,80 έως 2,50 μέτρα, το βάρος 2,5-6,3 κιλά. Οι αναλογίες και ο χρωματισμός του φτερώματος είναι παρόμοιος με τον θαλασσαετό. Ο χρωματισμός του φαλακρού αετού είναι όμως πολύ πιο έντονος. Το κεφάλι, ο λαιμός και η ουρά είναι λευκά, το σώμα και οι φτερούγες είναι σκούρο καστανό. Τα πόδια, το ράμφος, το κήρωμα και η ίριδα των ματιών είναι ανοικτά κίτρινα. Τα θηλυκά έχουν συνήθως μεγαλύτερο μέγεθος από τα αρσενικά κατά 25%.
Τα ενήλικα αρσενικά έχουν μήκος περίπου 90 εκατοστά και άνοιγμα πτερύγων 2 μέτρα. Τα θηλυκά, είναι κάπως μεγαλύτερα από τα αρσενικά, μπορούν να φτάσουν τα 108 εκατοστά σε μήκος και άνοιγμα πτερύγων τα 2,5 μέτρα.
Ο χρωματισμός είναι παρόμοιος και στα δύο φύλα. Το προσδόκιμο ζωής στη φύση είναι από 15 έως 20 χρόνια.
Πετάει με ταχύτητα 56-70 χιλιομέτρων την ώρα. Όταν βουτάει στο νερό η ταχύτητα του είναι 120-160 χιλιόμετρα την ώρα.
Ενδιαίτημα
Ο φαλακρός αετός ζει κυρίως σε ποτάμια, λίμνες ή στις ακτές.
Ο μεγαλύτερος πληθυσμός είναι στην Αλάσκα, ο δεύτερος μεγαλύτερος στην Φλόριντα, με το 70% να ζει στον ποταμό St. Johns στη Φλώριδα. Συναντάται μερικές φορές στην κεντρική Αριζόνα και στον Κόλπο του Μεξικού.
Παλιότερα ήταν κοινός σε όλη την ηπειρωτική χώρα της Βόρειας Αμερικής. Λόγω των ανθρώπινων διώξεων, η κατανομή στις ΗΠΑ μειώθηκε σήμερα σε μεγάλο βαθμό στις ανατολικές και δυτικές ακτές και στην Αλάσκα, αλλά αυξήθηκε όμως σε μεγάλα τμήματα του Καναδά.
Ο φαλακρός αετός έχει παρατηρηθεί μέχρι σήμερα δύο φορές στην Ευρώπη. Ένα νεαρό πουλί πυροβολήθηκε παράνομα στην επαρχία Fermanagh της Ιρλανδίας τον Ιανουάριο του 1973 και ένα εξαντλημένο νεαρό πουλί βρέθηκε στην κομητεία Kerry της Ιρλανδίας τον Νοέμβριο του 1987.
Διατροφή
Τρέφεται κυρίως με ψάρια και υδρόβια πουλιά, σε λιγότερο βαθμό με θηλαστικά, φίδια, χελώνες και καβούρια. Σε 20 μελέτες σχετικά με τις διατροφικές συνήθειες του φαλακρού αετού, τα ψάρια αποτελούσαν συνολικά το 56% της τροφής, τα πτηνά παρέχουν το 28% και τα θηλαστικά 14% της διατροφής, άλλα ζώα το 2%.
Όπως και οι άλλοι θαλασσαετοί ο φαλακρός αετός συχνά επιτίθεται σε άλλα πουλιά και θηλαστικά αρπάζοντας τα θηράματά τους, κλεπτοπαρασιτισμός (Kleptoparasitismus), παρόμοια συμπεριφορά έχουν οι φρεγατίδες και οι στερκοραριίδες.
κλεπτοβίωση,
βιολογικός τρόπος ημιπαρασιτικής διαβίωσης διαφόρων πτηνών και εντόμων τα οποία χρησιμοποιούν ή καταλαμβάνουν τις φωλιές που έχουν χτιστεί από ένα ζώο άλλου είδους.
ΑναπαραγωγήΌπως και ο θαλασσαετός, χτίζει τη φωλιά σε γέρικα δέντρα ή σε βραχώδεις ακτές. Χρησιμοποιεί χοντρά κλαδιά για το χτίσιμο και το εσωτερικό επενδύεται με βρύα και χόρτα. Οι φωλιές έχουν συνήθως περίπου 1,5 μέτρο πλάτος. Οι παλιές φωλιές μπορεί να είναι σχεδόν διπλάσιες σε μέγεθος και μπορεί να ζυγίζουν μέχρι 450 κιλά. Το θηλυκό γεννάει ένα έως τρία αυγά, η περίοδος επώασης διαρκεί 33 έως 36 ημέρες. Και οι δύο γονείς συμμετέχουν στην επώαση και τη σίτιση των νεοσσών. Τα νεαρά μπορούν να πετάξουν μετά από δέκα έως ένδεκα εβδομάδες. Τα νεαρά ωριμάζουν σεξουαλικά στην ηλικία των τεσσάρων με πέντε ετών.
Κατάσταση πληθυσμού
Το 1782 που ανακηρύχθηκε εθνικό πουλί των ΗΠΑ ο πληθυσμός αριθμούσε εκατοντάδες χιλιάδες πουλιά, ο αριθμός τους μειώθηκε σταδιακά τους επόμενους δύο αιώνες λόγω ανθρώπινων δραστηριοτήτων και διώξεων.
Ο πληθυσμός του φαλακρού αετού, είχε μειωθεί αρκετά κατά τον 19ο αιώνα, ο μικρότερος αριθμός ζευγαριών αναπαραγωγής καταμετρήθηκε τη δεκαετία του 1960 σε λιγότερα από 450 ζευγάρια. Αυτό οφείλεται κυρίως στις συνέπειες της αλόγιστης χρήσης DDT στην καταστροφή των οικοτόπων του και στο κυνήγι από τον άνθρωπο. Υπολογίζεται κατά την περίοδο 1917-52 οι κυνηγοί στην Αλάσκα σκότωσαν περισσότερους από 100.000 αετούς.
Τα πρώτα νομικά διατάγματα για την προστασία του φαλακρού αετού υπήρχαν ήδη στις αρχές του 20ού αιώνα (η Αλάσκα εξαιρέθηκε), τα οποία έγιναν πιο αυστηρά τα επόμενα χρόνια. Μετά την απαγόρευση του DDT, η οποία είχε σημαντικό αντίκτυπο στην ικανότητα των φαλακρών αετών στην αναπαραγωγή, ο πληθυσμός τους ανέκαμψε και πάλι.
Ο πληθυσμός του έχει ανακτηθεί σε τέτοιο βαθμό που δεν θεωρείται πλέον απειλούμενο. Μέχρι το 2000 ο πληθυσμός είχε αυξηθεί σε περισσότερα από 6.300 ζευγάρια.
Διάφορα
✔Ο φαλακρός αετός είναι το εθνικό πουλί, εθνικό σύμβολο των ΗΠΑ, είναι αυτός που εικονίζεται στον θυρεό των ΗΠΑ και μπορεί επομένως να το δει και στις σφραγίδες επισήμων εθνικών εγγράφων.
✔Ο φαλακρός αετός δεν είναι πραγματικά φαλακρός, το όνομά του προέρχεται από την λευκή εμφάνιση του κεφαλιού του.
✔ἁλιάετος και ἁλιαίετος πουλί τών ακτών και τών ποταμών, θαλασσαετός. ΕΤΥΜΟΛ. ἁλι- ἅλς + ἀετός, αἰετός η λέξη πέρασε και στην ξεν. επιστημονική ορολογία.
✔Ο φαλακρός αετός είναι το εθνικό πουλί, εθνικό σύμβολο των ΗΠΑ, είναι αυτός που εικονίζεται στον θυρεό των ΗΠΑ και μπορεί επομένως να το δει και στις σφραγίδες επισήμων εθνικών εγγράφων.
✔Ο φαλακρός αετός δεν είναι πραγματικά φαλακρός, το όνομά του προέρχεται από την λευκή εμφάνιση του κεφαλιού του.
✔ἁλιάετος και ἁλιαίετος πουλί τών ακτών και τών ποταμών, θαλασσαετός. ΕΤΥΜΟΛ. ἁλι- ἅλς + ἀετός, αἰετός η λέξη πέρασε και στην ξεν. επιστημονική ορολογία.
Κείμενο: Ζιάκας Ηλίας
