Ραμφαστίδες, Τουκάνς (Ramphastidae)
Κοινή ονομασία των δρυοκολαπτόμορφων (Piciformes) πτηνών της οικογένειας των Ραμφαστιδών (Ramphastidae).
Η οικογένεια περιλαμβάνει έξι γένη και 45 είδη τα οποία συναντώνται στα δάση της τροπικής Αμερικής. Πρόκειται για εντυπωσιακά πουλιά τα οποία διακρίνονται από το τεράστιο, κυρτό, ζωηρόχρωμο ράμφος τους, το οποίο σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να ξεπεράσει σε μήκος το μισό του συνολικού μήκους του σώματός τους.
Το ράμφος αυτό, αν και ογκώδες, είναι
Δρυοκολαπτόμορφα
Δρυοκολαπτίδες
Ραμφαστίδες
Ινδικατορίδες
Γκαλμπουλίδες
Μπουκονίδες
Γενειοφόρα πουλιά
Καπιτονίδες
Πωγωνίολος αρκετά ελαφρύ. Ο λειτουργικός του ρόλος δεν είναι πλήρως εξακριβωμένος αλλά δεν φαίνεται να σχετίζεται με το είδος της διατροφής των πουλιών.
Τα Τουκάνς έχουν κοντόχοντρο σώμα, μήκους 20-60 εκατοστά, μικρές, στρογγυλές φτερούγες και στρογγυλεμένη ουρά που ποικίλλει σε μήκος στα διάφορα είδη. Γενικά, δεν εμφανίζουν φυλετικό διμορφισμό. Τα πόδια τους είναι ισχυρά και σχετικά κοντά και καταλήγουν σε 4 δάχτυλα, τα δύο από τα οποία είναι στραμμένα προς τα εμπρός και τα δύο προς τα πίσω, όπως και στους Δρυοκολάπτες. Όταν αναπαύονται, γυρίζουν προς τα πίσω το κεφάλι ακουμπώντας το μεγάλο ράμφος τους στη πλάτη τους και διπλώνουν την ουρά τους προς τα πάνω.
Το πιο εντυπωσιακό χαρακτηριστικό είναι το τεράστιο, αλλά ελαφρύ, με οδοντωτές άκρες πολύχρωμο ράμφος. Η επιφάνεια αποτελείται από κερατίνη, το ίδιο υλικό που υπάρχει στα νύχια και στα μαλλιά μας, στην πραγματικότητα, πρόκειται για πολλά στρώματα από μικρές εξαγωνικές επικαλυπτόμενες πλάκες, όπως τα κεραμίδια μιας οροφής. Η πυκνότητα του ράμφους του Τουκάν έχει παραλληλιστεί με αυτήν ενός σκληρού σπόγγου. Μερικά τμήματά του είναι κούφια, ενώ άλλα αποτελούνται από μικρά στοιχεία και μεμβράνες. Το αποτέλεσμα είναι ένα ελαφρύ ράμφος το οποίο έχει εκπληκτική δύναμη. Η δομή του ράμφους του τουκάν καθιστά το πουλί ικανό να απορροφά δυνατούς κραδασμούς.
Τα Τουκάνς ζουν σε ζευγάρια ή σε μικρές ομάδες. Δεν κελαηδούν, αλλά κράζουν παράγοντας διαπεραστικούς ήχους που ακούγονται σε μεγάλες αποστάσεις. Η πτήση τους είναι θορυβώδης και αδύναμη.
Αυλακόρυγχος (Aulacorhynchus)
Πτερόγλωσσος (Pteroglossus)
Μountain toucans (Andigena)
(Selenidera)
Ραμφαστός, Tukane (Ramphastos)
Είναι δενδρόβια είδη και διαβιούν σε τροπικά και υποτροπικά δάση των πεδινών περιοχών αλλά και σε ορεινά δάση, ιδίως τα είδη των γενών Andigena και Aulacorhynchus.
Διατροφή:
Τα Τουκάνς τρέφονται κυρίως με φρούτα, αλλά και διάφορα έντομα, αραχνοειδή ακόμη και με μικρά ερπετά και θηλαστικά. Μερικές φορές, επίσης, και με αυγά απο φωλιές πουλιών.
Αναπαραγωγή:
Τα Τουκάνς είναι μονογαμικά και φωλιάζουν σε κοιλότητες δέντρων. Και τα δύο φύλα μοιάζουν μεταξύ τους. Το θηλυκό γεννά δύο έως τέσσερα άσπρα αυγά. Τα αυγά επωάζονται για δύο έως τρεις εβδομάδες. Οι νεοσσοί πετάνε μετά από έξι έως εννέα εβδομάδες. Στη φροντίδα των νεοσσών συμμετέχουν και οι δύο γονείς.
Τα μεγαλύτερα σε μέγεθος είδη της οικογένειας ανήκουν στο γένος Ramphastos.
Το γένος Pteroglossus περιλαμβάνει μικρότερα είδη, το άνω ράμφος των οποίων έχει πριονωτές παρυφές. Ένα από τα πιο εντυπωσιακά είδη, και το μεγαλύτερο σε μέγεθος, είναι το Ramphastos toco· έχει μήκος σώματος περίπου 60 εκατοστά και ράμφους 20 εκατοστά. Το φτέρωμά του είναι γενικά μαύρο με μια λευκή περιοχή στον λαιμό και κόκκινα φτερά στην ουρά· το τεράστιο ράμφος του είναι πορτοκαλοκίτρινο με δύο σκουρόχρωμες μπλε κηλίδες στην άκρη του. Το πουλί αυτό είναι πολύ κοινό στους ζωολογικούς κήπους.
Λιγότερο εντυπωσιακό ως προς τα χρώματα είναι το μικρόσωμο είδος Pteroglossus bailloni, που καλύπτεται από λαδί και κίτρινο φτέρωμα.
◾Aulacorhynchus derbianus
◾Aulacorhynchus haematopygus
◾Aulacorhynchus huallagae
◾Aulacorhynchus coeruleicinctis
◾Aulacorhynchus prasinus
◾Aulacorhynchus sulcatus
Πτερόγλωσσος (Pteroglossus)
◾Pteroglossus inscriptus
◾Pteroglossus viridis
◾Pteroglossus bitorquatus
◾Pteroglossus castanotis
◾Pteroglossus aracari
◾Pteroglossus torquatus
◾Pteroglossus frantzii
◾Pteroglossus pluricinctus
◾Pteroglossus beauharnaesii
◾Pteroglossus azara
◾Pteroglossus bailloni
Μountain toucans (Andigena)
◾Andigena laminirostris
◾Andigena hypoglauca
◾Andigena cucullata
◾Andigena nigrirostris
(Selenidera)
◾Selenidera spectabilis
◾Selenidera nattereri
◾Selenidera culik
◾Selenidera maculirostris
◾Selenidera gouldii
◾Selenidera reinwardtii
Ραμφάστος, Tukane (Ramphastos)
◾Ramphastos sulfuratus
◾Ramphastos brevis
◾Ramphastos dicolorus
◾Ramphastos swainsonii
◾Ramphastos ambiguus
◾Ramphastos tucanus
◾Ramphastos toco
◾Ramphastos vitellinus
Κοινή ονομασία των δρυοκολαπτόμορφων (Piciformes) πτηνών της οικογένειας των Ραμφαστιδών (Ramphastidae).
Η οικογένεια περιλαμβάνει έξι γένη και 45 είδη τα οποία συναντώνται στα δάση της τροπικής Αμερικής. Πρόκειται για εντυπωσιακά πουλιά τα οποία διακρίνονται από το τεράστιο, κυρτό, ζωηρόχρωμο ράμφος τους, το οποίο σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να ξεπεράσει σε μήκος το μισό του συνολικού μήκους του σώματός τους.
Το ράμφος αυτό, αν και ογκώδες, είναι
Δρυοκολαπτόμορφα
Δρυοκολαπτίδες
Ραμφαστίδες
Ινδικατορίδες
Γκαλμπουλίδες
Μπουκονίδες
Γενειοφόρα πουλιά
Καπιτονίδες
Πωγωνίολος αρκετά ελαφρύ. Ο λειτουργικός του ρόλος δεν είναι πλήρως εξακριβωμένος αλλά δεν φαίνεται να σχετίζεται με το είδος της διατροφής των πουλιών.
Τα Τουκάνς έχουν κοντόχοντρο σώμα, μήκους 20-60 εκατοστά, μικρές, στρογγυλές φτερούγες και στρογγυλεμένη ουρά που ποικίλλει σε μήκος στα διάφορα είδη. Γενικά, δεν εμφανίζουν φυλετικό διμορφισμό. Τα πόδια τους είναι ισχυρά και σχετικά κοντά και καταλήγουν σε 4 δάχτυλα, τα δύο από τα οποία είναι στραμμένα προς τα εμπρός και τα δύο προς τα πίσω, όπως και στους Δρυοκολάπτες. Όταν αναπαύονται, γυρίζουν προς τα πίσω το κεφάλι ακουμπώντας το μεγάλο ράμφος τους στη πλάτη τους και διπλώνουν την ουρά τους προς τα πάνω.
Το πιο εντυπωσιακό χαρακτηριστικό είναι το τεράστιο, αλλά ελαφρύ, με οδοντωτές άκρες πολύχρωμο ράμφος. Η επιφάνεια αποτελείται από κερατίνη, το ίδιο υλικό που υπάρχει στα νύχια και στα μαλλιά μας, στην πραγματικότητα, πρόκειται για πολλά στρώματα από μικρές εξαγωνικές επικαλυπτόμενες πλάκες, όπως τα κεραμίδια μιας οροφής. Η πυκνότητα του ράμφους του Τουκάν έχει παραλληλιστεί με αυτήν ενός σκληρού σπόγγου. Μερικά τμήματά του είναι κούφια, ενώ άλλα αποτελούνται από μικρά στοιχεία και μεμβράνες. Το αποτέλεσμα είναι ένα ελαφρύ ράμφος το οποίο έχει εκπληκτική δύναμη. Η δομή του ράμφους του τουκάν καθιστά το πουλί ικανό να απορροφά δυνατούς κραδασμούς.
Τα Τουκάνς ζουν σε ζευγάρια ή σε μικρές ομάδες. Δεν κελαηδούν, αλλά κράζουν παράγοντας διαπεραστικούς ήχους που ακούγονται σε μεγάλες αποστάσεις. Η πτήση τους είναι θορυβώδης και αδύναμη.
Αυλακόρυγχος (Aulacorhynchus)
Πτερόγλωσσος (Pteroglossus)
Μountain toucans (Andigena)
(Selenidera)
Ραμφαστός, Tukane (Ramphastos)
Ραμφαστός, Tukane (Ramphastos)
Λέγεται και ραμφαστής. Δρυοκολαπτόμορφο πουλί της οικογένειας των ραμφαστιδών. Είναι αναρριχητικό πουλί που περιλαμβάνει διάφορα είδη της Νότιας Αμερικής. Μερικά από τα είδη αυτά είναι ο ρ. ο κυβέριος, ο ρ. ο τόκος, ο αυλοκόρυγχος ο πράσινος, ο ρ. ο θειόχρους και ο πτερόγλωσσος ο χλωρός. Ο ρ. έχει πολύ μεγάλο ράμφος, με θαυμάσια χρώματα, κοίλο αλλά ενισχυμένο από μέσα με ένα σπογγώδη ιστό, που το κάνει δυνατό και ευκίνητο. Τρέφεται με φρούτα και γεννάει μέχρι 4 αβγά. Οι ρ. δεν κελαηδούν, αλλά φωνάζουν δυνατά. Στο πέταγμα τους, οι φτερούγες τους κάνουν πολύ θόρυβο. Οι κινήσεις τους ωστόσο, όταν πετούν, έχουν πολύ χάρη.
Διανομή και ενδιαίτημα: Τα Τουκάνς συναντούνται στις τροπικές περιοχές της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής, από το νότιο Μεξικό έως τη νοτιοανατολική Βραζιλία και στην βορειοανατολική Αργεντινή. Από τα νησιά της Καραϊβικής συναντούνται μόνο στο Τρινιντάντ.Λέγεται και ραμφαστής. Δρυοκολαπτόμορφο πουλί της οικογένειας των ραμφαστιδών. Είναι αναρριχητικό πουλί που περιλαμβάνει διάφορα είδη της Νότιας Αμερικής. Μερικά από τα είδη αυτά είναι ο ρ. ο κυβέριος, ο ρ. ο τόκος, ο αυλοκόρυγχος ο πράσινος, ο ρ. ο θειόχρους και ο πτερόγλωσσος ο χλωρός. Ο ρ. έχει πολύ μεγάλο ράμφος, με θαυμάσια χρώματα, κοίλο αλλά ενισχυμένο από μέσα με ένα σπογγώδη ιστό, που το κάνει δυνατό και ευκίνητο. Τρέφεται με φρούτα και γεννάει μέχρι 4 αβγά. Οι ρ. δεν κελαηδούν, αλλά φωνάζουν δυνατά. Στο πέταγμα τους, οι φτερούγες τους κάνουν πολύ θόρυβο. Οι κινήσεις τους ωστόσο, όταν πετούν, έχουν πολύ χάρη.
Είναι δενδρόβια είδη και διαβιούν σε τροπικά και υποτροπικά δάση των πεδινών περιοχών αλλά και σε ορεινά δάση, ιδίως τα είδη των γενών Andigena και Aulacorhynchus.
Διατροφή:
Τα Τουκάνς τρέφονται κυρίως με φρούτα, αλλά και διάφορα έντομα, αραχνοειδή ακόμη και με μικρά ερπετά και θηλαστικά. Μερικές φορές, επίσης, και με αυγά απο φωλιές πουλιών.
Αναπαραγωγή:
Τα Τουκάνς είναι μονογαμικά και φωλιάζουν σε κοιλότητες δέντρων. Και τα δύο φύλα μοιάζουν μεταξύ τους. Το θηλυκό γεννά δύο έως τέσσερα άσπρα αυγά. Τα αυγά επωάζονται για δύο έως τρεις εβδομάδες. Οι νεοσσοί πετάνε μετά από έξι έως εννέα εβδομάδες. Στη φροντίδα των νεοσσών συμμετέχουν και οι δύο γονείς.
Τα μεγαλύτερα σε μέγεθος είδη της οικογένειας ανήκουν στο γένος Ramphastos.
Το γένος Pteroglossus περιλαμβάνει μικρότερα είδη, το άνω ράμφος των οποίων έχει πριονωτές παρυφές. Ένα από τα πιο εντυπωσιακά είδη, και το μεγαλύτερο σε μέγεθος, είναι το Ramphastos toco· έχει μήκος σώματος περίπου 60 εκατοστά και ράμφους 20 εκατοστά. Το φτέρωμά του είναι γενικά μαύρο με μια λευκή περιοχή στον λαιμό και κόκκινα φτερά στην ουρά· το τεράστιο ράμφος του είναι πορτοκαλοκίτρινο με δύο σκουρόχρωμες μπλε κηλίδες στην άκρη του. Το πουλί αυτό είναι πολύ κοινό στους ζωολογικούς κήπους.
Λιγότερο εντυπωσιακό ως προς τα χρώματα είναι το μικρόσωμο είδος Pteroglossus bailloni, που καλύπτεται από λαδί και κίτρινο φτέρωμα.
Διάφορα
Πολλές θεωρίες έχουν διατυπωθεί για το τεράστιο, πολύχρωμο ράμφος. Σύμφωνα με την τελευταία, το εξωτικό πτηνό ανέπτυξε το παράξενο εξάρτημα για να δροσίζεται αποβάλλοντας θερμότητα.
Σύμφωνα όμως με την τελευταία έρευνα, δημοσιευμένη στο περιοδικό Science, διοχετεύει αίμα στα αγγεία του ράμφους του για να μειώσει τη θερμοκρασία του. Οι θερμικές κάμερες που χρησιμοποίησαν οι ερευνητές αποκάλυψαν ότι το ράμφος λειτουργεί ουσιαστικά ως ψύκτρα, ακτινοβολώντας θερμότητα στο περιβάλλον. Τα πτηνά, εξάλλου, δεν ιδρώνουν όταν ζεσταίνονται.
Το χειμώνα, όταν το τουκάν πρέπει αντίθετα να συγκρατεί θερμότητα, μπορεί να περιορίζει την αιμάτωση του ράμφους. «Μεταβάλλοντας τη ροή αίματος στην επιφάνεια του ράμφους, μπορούν να εξοικονομούν τη θερμότητα του σώματος όταν κάνει κρύο, ή να αντιμετωπίζουν τη ζέστη αυξάνοντας τη ροή» εξηγεί ο ορνιθολόγος Γκλεν Τάτερσαλ του καναδικού Πανεπιστημίου Μπροκ Brock στον Καναδά σε συνεργασία με το πανεπιστήμιο Estadua Paulista της Βραζιλίας. Διευκρινίζει ωστόσο ότι το συμπέρασμα της μελέτης του δεν αποκλείει άλλες εξηγήσεις για το ράμφος των Τουκάν.
Σύμφωνα όμως με την τελευταία έρευνα, δημοσιευμένη στο περιοδικό Science, διοχετεύει αίμα στα αγγεία του ράμφους του για να μειώσει τη θερμοκρασία του. Οι θερμικές κάμερες που χρησιμοποίησαν οι ερευνητές αποκάλυψαν ότι το ράμφος λειτουργεί ουσιαστικά ως ψύκτρα, ακτινοβολώντας θερμότητα στο περιβάλλον. Τα πτηνά, εξάλλου, δεν ιδρώνουν όταν ζεσταίνονται.
Το χειμώνα, όταν το τουκάν πρέπει αντίθετα να συγκρατεί θερμότητα, μπορεί να περιορίζει την αιμάτωση του ράμφους. «Μεταβάλλοντας τη ροή αίματος στην επιφάνεια του ράμφους, μπορούν να εξοικονομούν τη θερμότητα του σώματος όταν κάνει κρύο, ή να αντιμετωπίζουν τη ζέστη αυξάνοντας τη ροή» εξηγεί ο ορνιθολόγος Γκλεν Τάτερσαλ του καναδικού Πανεπιστημίου Μπροκ Brock στον Καναδά σε συνεργασία με το πανεπιστήμιο Estadua Paulista της Βραζιλίας. Διευκρινίζει ωστόσο ότι το συμπέρασμα της μελέτης του δεν αποκλείει άλλες εξηγήσεις για το ράμφος των Τουκάν.
Γένη και είδη:
Αυλακόρυγχος (Aulacorhynchus)◾Aulacorhynchus derbianus
◾Aulacorhynchus haematopygus
◾Aulacorhynchus huallagae
◾Aulacorhynchus coeruleicinctis
◾Aulacorhynchus prasinus
◾Aulacorhynchus sulcatus
Πτερόγλωσσος (Pteroglossus)
◾Pteroglossus inscriptus
◾Pteroglossus viridis
◾Pteroglossus bitorquatus
◾Pteroglossus castanotis
◾Pteroglossus aracari
◾Pteroglossus torquatus
◾Pteroglossus frantzii
◾Pteroglossus pluricinctus
◾Pteroglossus beauharnaesii
◾Pteroglossus azara
◾Pteroglossus bailloni
Μountain toucans (Andigena)
◾Andigena laminirostris
◾Andigena hypoglauca
◾Andigena cucullata
◾Andigena nigrirostris
(Selenidera)
◾Selenidera spectabilis
◾Selenidera nattereri
◾Selenidera culik
◾Selenidera maculirostris
◾Selenidera gouldii
◾Selenidera reinwardtii
Ραμφάστος, Tukane (Ramphastos)
◾Ramphastos sulfuratus
◾Ramphastos brevis
◾Ramphastos dicolorus
◾Ramphastos swainsonii
◾Ramphastos ambiguus
◾Ramphastos tucanus
◾Ramphastos toco
◾Ramphastos vitellinus