Αετοµαχίδες

Οικογένεια Αετοµαχίδες (Laniidae)
Τα περισσότερα είδη από τους κεφαλάδες Lanius τα βρίσκουμε στην Ευρώπη και στην Αφρική εκτός από τον διπλοκεφαλά (Lanius excubitor) που έχει διηπειρωτική εξάπλωση και τον Lanius ludovicianus που έχει εξάπλωση μόνο στην Βόρεια Αμερική. Δεν συναντάμε είδη από την οικογένεια των Lanius sp. στην Νότια Αμερική και στην Αυστραλία.
Κεφαλάδες Θα μπορούσαν να είναι και αρπακτικά!
Οι κεφαλάδες είναι πουλιά των ανοικτών βιοτόπων που τα συναντάμε συνήθως να κάθονται στις κορυφές

Αετοµαχίδες
Αετομάχος
Ξανθοκεφαλάς
Kοκκινοκεφαλάς
Παρδαλοκεφαλάς
Διπλοκεφαλάς
Σταχτοκεφαλάς
Πριόνωψ
Μαλακονωτίδες
Τσάγκρα Σενεγάλης
Δρυοσκοπός
Λανιάριος

μικρών δέντρων και θάμνων ή στα καλώδια της ΔΕΗ και του ΟΤΕ. Πιάνουν τα θύματα τους και στο έδαφος και στον αέρα. Είναι είδη που κύριος τρέφονται με έντομα αλλά μπορούν να τραφούν και με μικρά πουλιά, ερπετά και θηλαστικά..
Ο διπλοκεφαλάς τρέφετε κυρίως με σπονδηλόζωα ιδιαίτερα τον χειμώνα.
Παρά τη διατροφή τους, δεν είναι αληθινά αρπακτικά πουλιά μιας και στερούνται τα ισχυρά νύχια των αρπακτικών πουλιών. Χρησιμοποιούν τα πόδια τους για να κρατήσουν τα μικρότερα έντομα για να τα φάνε, τα μεγαλύτερα θηράματα καρφώνονται επάνω σε ένα αιχμηρό σημείο, όπως ένα αγκάθι μιας γκορτσιάς ή ενός άλλου αγκαθωτού θάμνου ή ακόμα και σε αγκάθια συρματοπλεγμάτων, με αποτέλεσμα έτσι όπως είναι αγκιστρωμένο το θήραμα τους να είναι εύκολο να το κόψουν κομμάτια και να το φάνε.

Οι περισσότεροι κεφαλάδες ζουν μοναχικά εκτός από την περίοδο της αναπαραγωγής που υπερασπίζουν σθεναρά την επικράτεια τους.
Ο σταχτοκεφαλάς, και ο αετομάχος είναι από τα είδη τα οποία μεταναστεύουν από διαφορετικές μεταναστευτικούς διαδρόμους την άνοιξη από το φθινόπωρο. Τα πουλιά που φωλιάζουν στην κεντροανατολική Ευρώπη, την άνοιξη ακολουθούν το ανατολικό μεταναστευτικό διάδρομο δηλαδή φτάνουν στα μέρη μας περνώντας πάνω από την αραβική χερσόνησο, την ανατολική μεσογειακή ακτή, και διαμέσου της Τουρκίας φτάνουν στην Ευρωπαϊκή ήπειρο. Το φθινόπωρο ακολουθούν τους διαδρόμους που περνούν πάνω από την βαλκανική και την Ιταλική χερσόνησο και αφού περάσουν πάνω και από την μεσόγειο κατευθύνονται προς τις περιοχές διαχειμάσεις.

Όλα τα ευρωπαικά είδη ανήκουν στο γένος Lanius, που στη λατινική γλώσσα σημαίνει κρεουργός (χασάπης)

Στην Ελλάδα έχουν καταγραφεί 7 είδη από τα οποία τα τέσσερα έρχονται την άνοιξη για να φωλιάσουν, ένα διαχειμάζει στην βόρεια Ελλάδα, ενώ έχουν καταγραφεί και δύο περιστασιακοί επισκέπτες.

Είναι επίσης ωδικά πουλιά, τις περισσότερες φορές όμως μιμούνται τις φωνές άλλων πουλιών. Το θηλυκό γεννά στα μέσα της άνοιξης 5-7 αβγά, που τα κλωσσούν και οι δύο γονείς. Πολύ γνωστό είδος α. είναι ο νυχτοφύλακας που ονομάζεται και λιάρος κεφαλάς και διπλοκεφαλάς και ζει κυρίως στην Πελοπόννησο και τα νησιά του Αιγαίου. Γνωστό είδος είναι και ο α. ο μικρός. Οι αετομάχοι, όταν χορτάσουν, φυλάνε τα κατάλοιπα των θυμάτων τους για ώρα ανάγκης.

Τα είδη της οικογένειας Αετοµαχίδες είναι:

Αετομάχος Lanius collurio
Ο αρσενικός Αετομάχος έχει πυρόξανθο φτέρωμα στη ράχη του ενώ το πρόσωπό του αυλακώνεται από μια φαρδιά και χαρακτηριστική μαύρη λωρίδα...

Ξανθοκεφαλάς Lanius isabellinus
Ο Ξανθοκεφαλάς φωλιάζει από το Αφγανιστάν και το Ιραν στα δυτικά μέχρι τη Μογγολία (εκτός από τα ΒΔ) και την νότια και...

Kοκκινοκεφαλάς Lanius senator
Ο ποιο κοινός και ποιο πολυπληθής κεφαλάς της ελληνικής υπαίθρου. Τον συναντάμε σχεδόν παντού στην ηπειρωτική και νησιώτική...

Παρδαλοκεφαλάς Lanius nubicus
Ο παρδαλοκεφαλάς είναι περισσότερο δασόβιος από τα άλλα είδη κεφαλάδων. Προτιμά περιοχές με μικρές ανοιχτές επιφάνειες με υψηλούς θαμνοφραχτες...

Διπλοκεφαλάς Lanius excubitor
Η φυλή L.m. meridionalis έχει κατανομή την νοτιοανατολική Ευρώπη (Ισπανία και Πορτογαλία) και την βόρεια Αφρική, προτιμά...

Σταχτοκεφαλάς ή Γαιδουροκεφαλάς Lanius minor
Ο σταχτοκεφαλάς φωλιάζει σε ανοιχτές πεδινές περιοχές με αραιά δένδρα ή θαμνώδη βλάστηση. Τυπικός βιότοπος είναι χωράφια με σιτηρά...

Τσάγκρα της Σενεγάλης Τchagra senegala.
Τα ασπρόμαυρα σχέδια στο φτέρωμα σε συνδυασμό με την πυρόξανθη κορώνα, τον κάνουν εύκολα αναγνωρίσιμο. Έχει επίσης κοκκινωπό σβέρκο...