Κεφαλόπτερος (Cephalopterus) 
Γένος στρουθιόμορφων πουλιών με τρία γνωστά είδη. Συναντούνται στα τροπικά δάση της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής.
Κατατάσσονται στην οικογένεια Κοτιγκίδες (cotingidae). Είναι από τα μεγαλύτερα μέλη της οικογένειας cotinga με μήκος από 35 έως 50 εκατοστά.
Το χρώμα τους είναι μαύρο και έχουν ένα εμφανή λοφίο στην κορυφή του κεφαλιού τους, πού μοιάζει με ομπρέλα (εξ ου και η αγγλική ονομασία τους, Umbrellabird).
Στο κάτω μέρος του λαιμού, κρέμεται ένας
Ενδιαίτημα
Ο κεφαλόπτερος ζει σε ολόκληρη την υποτροπική ζώνη της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής. Περνούν το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου τους στις κορυφές των δέντρων. Το μεγαλύτερο μέρος του έτους, συναντάται σε πεδινές και ορεινές πλαγιές, γενικά σε υψόμετρα μικρότερα από 500 μέτρα. Κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγικής περιόδου, μεταναστεύουν ψηλότερα στα βουνά όπου συγκεντρώνονται σε ομάδες για να βρουν σύντροφο. Αυτές οι περιοχές αναπαραγωγής είναι συνήθως τροπικά δάση σε υγρά υψίπεδα που βρίσκονται μεταξύ 800 - 2.000 μέτρων πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Ο κεφαλόπτερος είναι γνωστός ως υψομετρικός μετανάστης καθώς μεταναστεύει πάνω και κάτω από τα βουνά και όχι σε άλλα μακρινά μέρη.
Cephalopterus penduliger
Συμπεριφορά και τρόπος ζωής
Ζει σε περιοχές μαζί με άλλα πουλιά, συμπεριλαμβανομένων και άλλων ειδών του ίδιου γένους, αλλά και παρόμοια είδη όπως οι δρυοκολάπτες. Το μεγάλο τους μέγεθος καθιστά το πέταγμα πιο δύσκολο, σε σύγκριση με άλλα είδη, συνήθως τείνει να μετακινείται από κλαδί σε κλαδί. Αν και μπορούν να πετάξουν σε μικρές αποστάσεις, είναι σχετικά αργά και αδέξια στον αέρα. Κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγικής περιόδου, μεταναστεύουν σε μεγαλύτερα υψόμετρα όπου μαζεύονται σε μικρές ομάδες, ώστε να μπορούν να επιλέξουν σύντροφο. Εδώ τα αρσενικά εκτελούν γαμήλιες επιδείξεις για να παρακολουθήσουν τα θηλυκά πριν επιλέξουν έναν σύντροφο.
Διατροφή
Τρέφονται με φρούτα, έντομα και μερικές φορές με μικρά σπονδυλωτά (π.χ. σαύρες, μικρούς βατράχους και πουλιά). Οι κεφαλόπτεροι παίζουν ζωτικό ρόλο στο φυσικό τους οικοσύστημα καθώς διανέμουν τους σπόρους από τα φρούτα που τρώνε στο δάσος.
Αναπαραγωγή
Οι περιοχές αναπαραγωγής καταλαμβάνονται από τον Μάρτιο έως τον Ιούνιο. Μετά το ζευγάρωμα, το θηλυκό κατασκευάζει μια σχετικά μεγάλη φωλιά από κλαδιά, βρύα και φύλλα, στην κορυφή ψηλών δέντρων, για προστασία της φωλιάς από τα αρπακτικά που τρέφονται με τα αυγά του. Στη συνέχεια, το θηλυκό γεννά ένα μόνο αυγό το οποίο επωάζεται για ένα μήνα πριν εκκολαφθεί. Ο νεοσσός τρέφεται από τους γονείς του πριν φύγει από τη φωλιά μερικούς μήνες αργότερα. Εγκαταλελειμμένες φωλιές έχουν βρεθεί παράλληλα με την τρέχουσα φωλιά που δείχνει ότι τα θηλυκά συνήθως επιστρέφουν στο ίδιο δέντρο για να γεννήσουν το αυγό τους κάθε χρόνο.
Αρπακτικά και απειλές
Ο κεφαλόπτερος περνά το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου του στις κορυφές των δέντρων, έτσι τα εδαφόβια αρπακτικά αποτελούν μικρή απειλή για αυτό το μοναδικό πουλί. Οι πίθηκοι και τα φίδια είναι οι πρωταρχικοί θηρευτές του κεφαλόπτερου, μαζί με τα μεγάλα αρπακτικά πουλιά, όπως τα γεράκια και οι αετοί, που μπορούν να κυνηγήσουν από τον αέρα. Η μεγαλύτερη όμως απειλή είναι οι Άνθρωποι, που αποψιλώνουν τα γηγενή δάση τους, κυρίως για γεωργική χρήση, (συνήθως μετατρέπονται σε φυτείες ανανά και μπανάνας που δεν συμβαδίζουν με τον χαρακτηριστικό τρόπο ζωής τους). Αν και και τα τρία είδη επηρεάζονται σοβαρά από την απώλεια ενδιαιτημάτων, το Cephalopterus penduliger απειλείται περισσότερο καθώς ζει σε λίγες πολύ συγκεκριμένες περιοχές. Ζουν συνήθως 16 χρόνια κατά μέσο όρο στην άγρια φύση.
Το γένος αριθμεί τρία είδη, Cephalopterus penduliger, Cephalopterus ornatus και Cephalopterus glabricollis.
Κεφαλόπτερος (Cephalopterus)
Και τα τρία είδη κεφαλόπτερων έχουν παρόμοιο μέγεθος και μαύρο φτέρωμα καλύπτει το σώμα τους, αλλά κάθε είδος έχει τις δικές του ιδιαιτερότητες και χαρακτηριστικά, κυρίως οι διαφορές εντοπίζονται στον αεροφόρο θύλακα.
Το Cephalopterus penduliger έχει το μεγαλύτερο αεροφόρο θύλακα στο λαιμό του που μπορεί να μεγαλώσει έως 35 εκατοστά.
Το Cephalopterus ornatus είναι εντελώς μαύρο και το αρσενικό είναι το μεγαλύτερο και από τα τρία είδη.
Το Cephalopterus glabricollis διακρίνεται εύκολα από το κοκκινωπό, άπτερο θύλακα στο λαιμό.
Κείμενο: Ζιάκας Ηλίας
Γένος στρουθιόμορφων πουλιών με τρία γνωστά είδη. Συναντούνται στα τροπικά δάση της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής.
Κατατάσσονται στην οικογένεια Κοτιγκίδες (cotingidae). Είναι από τα μεγαλύτερα μέλη της οικογένειας cotinga με μήκος από 35 έως 50 εκατοστά.
Το χρώμα τους είναι μαύρο και έχουν ένα εμφανή λοφίο στην κορυφή του κεφαλιού τους, πού μοιάζει με ομπρέλα (εξ ου και η αγγλική ονομασία τους, Umbrellabird).
Στο κάτω μέρος του λαιμού, κρέμεται ένας
Τυραννίδες
Ευρυλαιμίδες
Πιττίδες
Μάνακιν
Φουρναριίδες
Θαμνοφυλλίδες
Αγριόρνιθα
Αττίλας
Κοτιγκίδες
Κεφαλόπτερος
Ρουπικόλη
Φυτότομα
αεροφόρος θύλακας με μαύρο φτέρωμα, που φτάνει σε μήκος μέχρι τα 35 εκατοστά, στο είδος Cephalopterus penduliger, ο οποίος φουσκώνει στα αρσενικά κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγικής περιόδου. Στα άλλα δύο είδη είναι μικρότερος και στο είδος Cephalopterus glabricollis άπτερος, με κόκκινο γυμνό δέρμα. Χρησιμεύει για να ενισχύει τις φωνητικές κλήσεις, η φωνή τους είναι σαν μακρινός βρυχηθμός ταύρου.Ευρυλαιμίδες
Πιττίδες
Μάνακιν
Φουρναριίδες
Θαμνοφυλλίδες
Αγριόρνιθα
Αττίλας
Κοτιγκίδες
Κεφαλόπτερος
Ρουπικόλη
Φυτότομα
Ενδιαίτημα
Ο κεφαλόπτερος ζει σε ολόκληρη την υποτροπική ζώνη της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής. Περνούν το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου τους στις κορυφές των δέντρων. Το μεγαλύτερο μέρος του έτους, συναντάται σε πεδινές και ορεινές πλαγιές, γενικά σε υψόμετρα μικρότερα από 500 μέτρα. Κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγικής περιόδου, μεταναστεύουν ψηλότερα στα βουνά όπου συγκεντρώνονται σε ομάδες για να βρουν σύντροφο. Αυτές οι περιοχές αναπαραγωγής είναι συνήθως τροπικά δάση σε υγρά υψίπεδα που βρίσκονται μεταξύ 800 - 2.000 μέτρων πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Ο κεφαλόπτερος είναι γνωστός ως υψομετρικός μετανάστης καθώς μεταναστεύει πάνω και κάτω από τα βουνά και όχι σε άλλα μακρινά μέρη.
Cephalopterus penduliger
Συμπεριφορά και τρόπος ζωής
Ζει σε περιοχές μαζί με άλλα πουλιά, συμπεριλαμβανομένων και άλλων ειδών του ίδιου γένους, αλλά και παρόμοια είδη όπως οι δρυοκολάπτες. Το μεγάλο τους μέγεθος καθιστά το πέταγμα πιο δύσκολο, σε σύγκριση με άλλα είδη, συνήθως τείνει να μετακινείται από κλαδί σε κλαδί. Αν και μπορούν να πετάξουν σε μικρές αποστάσεις, είναι σχετικά αργά και αδέξια στον αέρα. Κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγικής περιόδου, μεταναστεύουν σε μεγαλύτερα υψόμετρα όπου μαζεύονται σε μικρές ομάδες, ώστε να μπορούν να επιλέξουν σύντροφο. Εδώ τα αρσενικά εκτελούν γαμήλιες επιδείξεις για να παρακολουθήσουν τα θηλυκά πριν επιλέξουν έναν σύντροφο.
Διατροφή
Τρέφονται με φρούτα, έντομα και μερικές φορές με μικρά σπονδυλωτά (π.χ. σαύρες, μικρούς βατράχους και πουλιά). Οι κεφαλόπτεροι παίζουν ζωτικό ρόλο στο φυσικό τους οικοσύστημα καθώς διανέμουν τους σπόρους από τα φρούτα που τρώνε στο δάσος.
Αναπαραγωγή
Οι περιοχές αναπαραγωγής καταλαμβάνονται από τον Μάρτιο έως τον Ιούνιο. Μετά το ζευγάρωμα, το θηλυκό κατασκευάζει μια σχετικά μεγάλη φωλιά από κλαδιά, βρύα και φύλλα, στην κορυφή ψηλών δέντρων, για προστασία της φωλιάς από τα αρπακτικά που τρέφονται με τα αυγά του. Στη συνέχεια, το θηλυκό γεννά ένα μόνο αυγό το οποίο επωάζεται για ένα μήνα πριν εκκολαφθεί. Ο νεοσσός τρέφεται από τους γονείς του πριν φύγει από τη φωλιά μερικούς μήνες αργότερα. Εγκαταλελειμμένες φωλιές έχουν βρεθεί παράλληλα με την τρέχουσα φωλιά που δείχνει ότι τα θηλυκά συνήθως επιστρέφουν στο ίδιο δέντρο για να γεννήσουν το αυγό τους κάθε χρόνο.
Αρπακτικά και απειλές
Ο κεφαλόπτερος περνά το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου του στις κορυφές των δέντρων, έτσι τα εδαφόβια αρπακτικά αποτελούν μικρή απειλή για αυτό το μοναδικό πουλί. Οι πίθηκοι και τα φίδια είναι οι πρωταρχικοί θηρευτές του κεφαλόπτερου, μαζί με τα μεγάλα αρπακτικά πουλιά, όπως τα γεράκια και οι αετοί, που μπορούν να κυνηγήσουν από τον αέρα. Η μεγαλύτερη όμως απειλή είναι οι Άνθρωποι, που αποψιλώνουν τα γηγενή δάση τους, κυρίως για γεωργική χρήση, (συνήθως μετατρέπονται σε φυτείες ανανά και μπανάνας που δεν συμβαδίζουν με τον χαρακτηριστικό τρόπο ζωής τους). Αν και και τα τρία είδη επηρεάζονται σοβαρά από την απώλεια ενδιαιτημάτων, το Cephalopterus penduliger απειλείται περισσότερο καθώς ζει σε λίγες πολύ συγκεκριμένες περιοχές. Ζουν συνήθως 16 χρόνια κατά μέσο όρο στην άγρια φύση.
Το γένος αριθμεί τρία είδη, Cephalopterus penduliger, Cephalopterus ornatus και Cephalopterus glabricollis.
Κεφαλόπτερος (Cephalopterus)
Cephal. penduliger
Cephal. ornatus
Cephal. glabricollis
Και τα τρία είδη κεφαλόπτερων έχουν παρόμοιο μέγεθος και μαύρο φτέρωμα καλύπτει το σώμα τους, αλλά κάθε είδος έχει τις δικές του ιδιαιτερότητες και χαρακτηριστικά, κυρίως οι διαφορές εντοπίζονται στον αεροφόρο θύλακα.
Το Cephalopterus penduliger έχει το μεγαλύτερο αεροφόρο θύλακα στο λαιμό του που μπορεί να μεγαλώσει έως 35 εκατοστά.
Το Cephalopterus ornatus είναι εντελώς μαύρο και το αρσενικό είναι το μεγαλύτερο και από τα τρία είδη.
Το Cephalopterus glabricollis διακρίνεται εύκολα από το κοκκινωπό, άπτερο θύλακα στο λαιμό.
Κείμενο: Ζιάκας Ηλίας
