Γυπογερανός, σαγιτάριος ο ερπόμενος (Sagittarius serpentarius) 
Κοινή ονομασία αρπακτικών ιερακόμορφων πτηνών του είδους Sagittarius serpentarius, μοναδικού αντιπρόσωπου της οικογένειας των σαγκιταριδών(Sagittariidae)· είναι επίσης γνωστός διεθνώς με την κοινή ονομασία γραμματέας. Πρόκειται για μεγαλόσωμο ημερόβιο πουλί το οποίο ζει στην Αφρική, Ν της Σαχάρας. Χαρακτηρίζεται από πολύ μακριούς ταρσούς μπροστά στα δάχτυλα, τα οποία είναι πολύ δυνατά.
Το συνολικό μήκος του σώματός του φτάνει τα 130 εκ., τα μισά από τα οποία ανήκουν στην ουρά, και το άνοιγμα των φτερών του τα 2 μ.
Έχει γαμψό ράμφος, όπως όλα τα αρπακτικά, αλλά τα πόδια του είναι πολύ μακριά και λεπτά, όπως του γερανού. Στο πίσω μέρος του κεφαλιού φέρει χαρακτηριστικό λοφίο από μακριά μαύρα φτερά.
Σύμφωνα με ορισμένους συγγραφείς, η ονομασία γραμματέας, που αποδίδεται στον Γυπογερανό, οφείλεται στο λοφίο αυτό, που θυμίζει τις παλιές πένες με φτερό που έβαζαν πίσω από το αφτί τους οι γραφιάδες.
Το φτέρωμά του είναι ανοιχτό γκρίζο, εκτός από την ουρά, τις άκρες των φτερούγων και τους μηρούς, που είναι μαύρα. Το πρόσωπό του καλύπτεται από πορτοκαλόχρωμο δέρμα.
Ο Γυπογερανός ζει σε αραιά δάση και στέπες, όπου τρέφεται με μικρά ζώα, τρωκτικά, σαύρες, αυγά, νεοσσούς, αμφίβια και κυρίως με φίδια. Είναι το μόνο αρπακτικό πτηνό που κυνηγά τη λεία του στο έδαφος και όχι πετώντας.
Σκοτώνουν το θήραμά τους χτυπώντας το με τα πόδια και το καταπίνουν ολόκληρο. Τα μακριά πόδια τους είναι καλυμένα με φολίδες που τα προστατεύουν από τραυματισμούς και από τα δαγκώματα των ερπετών.
Τα αρσενικά και τα θηλυκά κατασκευάζουν τη φωλιά τους πάνω σε ακανθώδη δενδρύλλια, με πλεγμένα κλαδιά που τα συγκολλούν εξωτερικά με άργιλο· εκεί το θηλυκό αποθέτει 2-3 αβγά και τα επωάζει περίπου 6-7 εβδομάδες.
Ιερακόμορφα | Αετίδαι, (Accipitridae) | Αετίδαι, (Aquila)
Κοινή ονομασία αρπακτικών ιερακόμορφων πτηνών του είδους Sagittarius serpentarius, μοναδικού αντιπρόσωπου της οικογένειας των σαγκιταριδών(Sagittariidae)· είναι επίσης γνωστός διεθνώς με την κοινή ονομασία γραμματέας. Πρόκειται για μεγαλόσωμο ημερόβιο πουλί το οποίο ζει στην Αφρική, Ν της Σαχάρας. Χαρακτηρίζεται από πολύ μακριούς ταρσούς μπροστά στα δάχτυλα, τα οποία είναι πολύ δυνατά.
Το συνολικό μήκος του σώματός του φτάνει τα 130 εκ., τα μισά από τα οποία ανήκουν στην ουρά, και το άνοιγμα των φτερών του τα 2 μ.
Έχει γαμψό ράμφος, όπως όλα τα αρπακτικά, αλλά τα πόδια του είναι πολύ μακριά και λεπτά, όπως του γερανού. Στο πίσω μέρος του κεφαλιού φέρει χαρακτηριστικό λοφίο από μακριά μαύρα φτερά.
Σύμφωνα με ορισμένους συγγραφείς, η ονομασία γραμματέας, που αποδίδεται στον Γυπογερανό, οφείλεται στο λοφίο αυτό, που θυμίζει τις παλιές πένες με φτερό που έβαζαν πίσω από το αφτί τους οι γραφιάδες.
Το φτέρωμά του είναι ανοιχτό γκρίζο, εκτός από την ουρά, τις άκρες των φτερούγων και τους μηρούς, που είναι μαύρα. Το πρόσωπό του καλύπτεται από πορτοκαλόχρωμο δέρμα.
Ο Γυπογερανός ζει σε αραιά δάση και στέπες, όπου τρέφεται με μικρά ζώα, τρωκτικά, σαύρες, αυγά, νεοσσούς, αμφίβια και κυρίως με φίδια. Είναι το μόνο αρπακτικό πτηνό που κυνηγά τη λεία του στο έδαφος και όχι πετώντας.
Σκοτώνουν το θήραμά τους χτυπώντας το με τα πόδια και το καταπίνουν ολόκληρο. Τα μακριά πόδια τους είναι καλυμένα με φολίδες που τα προστατεύουν από τραυματισμούς και από τα δαγκώματα των ερπετών.
Τα αρσενικά και τα θηλυκά κατασκευάζουν τη φωλιά τους πάνω σε ακανθώδη δενδρύλλια, με πλεγμένα κλαδιά που τα συγκολλούν εξωτερικά με άργιλο· εκεί το θηλυκό αποθέτει 2-3 αβγά και τα επωάζει περίπου 6-7 εβδομάδες.
Ιερακόμορφα | Αετίδαι, (Accipitridae) | Αετίδαι, (Aquila)
